Wednesday 23 January 2013


نا كارایى داموده‌زگاكان
هێمن میرانی‌
له‌ دوای‌ ڕووداوه‌كانی‌ 17 شوبات، دۆخێك له‌ كوردستان دروست بووه‌ كه‌ گه‌وره‌ و بچووك، به‌رپرس و كاسب پێوه‌ی‌ مه‌شغول بوون، هه‌ر یه‌كه‌ و به‌ جۆرێك گوزارشتی‌ لێ‌ ده‌كات و هه‌ر لایه‌نێك به‌ جۆرێك هه‌وڵی‌ چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌كان ده‌دات، له‌و به‌رواره‌وه‌ سه‌دان پرۆژه‌ و خاڵ و گوتار و به‌ڵێنی‌ چاره‌سه‌ریمان بیست، ئه‌گه‌ر زێده‌ڕۆیی‌ نه‌بێ‌ له‌ شه‌ش مانگی‌ ڕابردوو هێنده‌ی‌ قسه‌ و به‌ڵێن دراوه‌، هێنده‌ به‌ جددی‌ ده‌ستنیشانی‌ كێشه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌كان نه‌كراوه‌ و كاری‌ جددی‌ بۆ چاره‌سه‌ری‌ نه‌نراوه‌. من به‌ بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ بگه‌ڕێمه‌وه‌ بۆ ئه‌و هه‌موو خاڵ و پرۆژه‌ و گوتارانه‌ی‌ له‌ ماوه‌ی‌ ڕابردوو پێشكه‌ش كراون، هه‌وڵ ده‌ده‌م په‌نجه‌ له‌سه‌ر هه‌ندێ‌ له‌ كێشه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌كان دابنێم. به‌ بڕوای‌ من یه‌كێك له‌ كێشه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌كانی‌ كوردستان لاوازی‌ بونیاد سیستمی‌ حوكمڕانییه‌، ئێمه‌ نه‌ك نه‌مانتوانیووه‌ داموده‌زگا ده‌وڵه‌تییه‌كانی‌ كوردستان بونیاد و به‌هێز بكه‌ین، به‌ڵكو تائێستاش بۆ چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌كانی‌ كوردستان و قسه‌ له‌سه‌ر كردنیان به‌سه‌ر داموده‌زگا نیشتیمانییه‌كان باز ده‌ده‌ین و نادیده‌یان ده‌گرین، فه‌رامۆشكردنی‌ بڕیاره‌كانی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان ده‌رباره‌ی‌ ڕووداوه‌كانی‌ دوای‌ حه‌ڤده‌ی‌ شوبات و هه‌ڵبژاردنی‌ كۆبوونه‌وه‌ی‌ پێنج قۆڵی‌ حزبی‌ وه‌كو ئه‌لته‌رناتیڤ یه‌كێكه‌ له‌ ئاماژه‌كانی‌ ئه‌م بواره‌. په‌رله‌مان نه‌ك نه‌یتوانی‌ بڕیاره‌كانی‌ خۆی‌ فه‌رز بكات، به‌ڵكو كه‌مترین قسه‌شی‌ له‌سه‌ر پێشێلكردن و بێ‌ ڕۆڵكردنی‌ خۆی‌ كردووه‌. لاوازی‌ و ناكارایی‌ ده‌زگای‌ قه‌زایی‌ به‌ هه‌موو پێكهاته‌كانی‌ له‌ كوردستان و فه‌رزكردنی‌ ئیراده‌ی‌ سیاسی‌ وای‌ كردووه‌ كه‌ خودی‌ سیستمی‌ حوكمڕانی‌ له‌ كوردستان ببێته‌ بوارێك بۆ ته‌شه‌نه‌كردنی‌ گه‌نده‌ڵی‌ و ناعه‌داله‌تی‌ و به‌فیڕۆدانی‌ سامانی‌ گشتی‌ و خراپ به‌كارهێنانی‌ پۆست و پله‌ و پایه‌. له‌ ناكارایی‌ داواكاری‌ گشتی‌ و سه‌ربه‌خۆنه‌بوون و لاوازی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ دادوه‌ری‌ له‌ كوردستان، كه‌شێك خوڵقاوه‌ كه‌ بۆ لێكردنه‌وه‌ی‌ جامی‌ ڕه‌شی‌ سه‌یاره‌ پێویست بكات سه‌رۆكی‌ هه‌رێم مه‌رسوم ده‌ربكات، بۆ ڕێكخستنی‌ حیمایه‌ی‌ به‌رپرسه‌كان پێویست بكات سه‌رۆكی‌ هه‌رێم ده‌خاله‌ت بكات، له‌ كاتێكدا ئه‌م پرسانه‌ پێشتر له‌ چوارچێوه‌ی‌ یاسادا ڕێكخراون، به‌ڵام ده‌یان یاسا له‌ كوردستان هه‌یه‌ و جێبه‌جێ‌ ناكرێ‌ و په‌رله‌مان له‌ یاساكانی‌ خۆی‌ ناپێچێته‌وه‌. كه‌واته‌ كێشه‌كانی‌ كوردستان له‌ بونیادی‌ داموده‌زگایین، لاوازی‌ داموده‌زگاكانه‌ وایكردووه‌ كه‌سه‌كان گه‌نده‌ڵ بن. كه‌واته‌ پێویستمان به‌ چاككردن و كاراكردنی‌ ئه‌و سیستمه‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌ناو باڵه‌خانه‌ی‌ داموده‌زگا نیشتیمانییه‌كان هه‌یه‌، ته‌نیا لێره‌دا ئیراده‌ی‌ سیاسی‌ ده‌توانی‌ ڕۆڵی‌ پۆزه‌تیڤ بگێڕێ‌، پێویسته‌ ئیراده‌ی‌ هێزه‌ سیاسییه‌كان بڕیاربدات كه‌ ده‌بێ‌ یاسا سه‌روه‌ربێ‌، ده‌سه‌ڵاتی‌ دادوه‌ری‌ سه‌ربه‌خۆ و خاوه‌ن ده‌سه‌ڵات بێ‌، په‌رله‌مان ئه‌ركه‌كانی‌ خۆی‌ جێ‌ به‌جێ‌ بكات و حكومه‌ت به‌ فیعلی‌ حكومه‌تی‌ هه‌موو شاره‌كان و هه‌موو خه‌ڵك بێت، ده‌زانم زه‌حمه‌ته‌ حزبه‌كان و به‌رپرسه‌ سیاسییه‌كان بتوانن ئه‌و خوه‌ی‌ بیست ساڵه‌ له‌سه‌ری‌ ڕاهاتوون كه‌ له‌ یه‌ك كاتدا هه‌موو شت بن ته‌رك بكه‌ن، به‌ڵام ئه‌گه‌ر خۆیان ئه‌مه‌ نه‌كه‌ن، ده‌بێ‌ خه‌ڵك ناچاریان بكات، چونكه‌ به‌وشێوه‌یه‌ی‌ ئێستا به‌رده‌وام بین، به‌ ده‌ستی‌ خۆمان كوردستان ده‌ڕووخێنین.
له 14.08.2011‌ له‌ سایتى خه‌ندان بڵاوكراوه‌ته‌وه‌ و پێشتر له‌ گۆشه‌یه‌كى هه‌فتانه‌ى رۆژنامه‌ى ئاسۆ بڵاوكراوه‌ته‌وه‌.
ئه‌م بابه‌ته 2302 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌
http://xendan.org/drejaWtar.aspx?NusarID=39&Jmara=3575

Friday 18 January 2013


پێكه‌وه‌ كاركردن
هێمن میرانى
ئۆپۆزیسیۆن ( هه‌ندىَ جار راسته‌وخۆ و هه‌ندىَ جار له‌ رێى سێبه‌ره‌كانیان): ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ گه‌نده‌ڵه‌ و به‌ خۆشى بىَ یان به‌ ترشى ده‌بىَ برِوات و ساحه‌كه‌ بۆ خه‌ڵكى دیكه‌ چۆل بكات، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر زۆرینه‌ى خه‌ڵكیش ده‌نگیان بۆ بده‌ن ئه‌وه‌ ته‌زویره‌!.
ده‌سه‌ڵات ( هه‌ندىَ جار راسته‌وخۆ و هه‌ندىَ جار له‌ رێى سێبه‌ره‌كانیان): ئۆپۆزیسیۆن به‌كرێگیراوى ئێرانن و قاسم سلێمانى ئاراسته‌یان ده‌كات، ئه‌وان به‌و دۆخه‌ ماندوو نه‌بوون و نابىَ ئه‌و قسه‌ گه‌ورانه‌ بكه‌ن، ئیسلامییه‌كان له‌ ده‌ره‌وه‌ ئاراسته‌ ده‌كرێن و كورِى خه‌ڵكى دیكه‌ن.
ئه‌م دوو گوتاره‌ چاره‌سه‌رى كێشه‌كان دوا ده‌خات و نیگه‌رانى زیاتر و جیاوازى زیاتر له‌ نێو خه‌ڵك دروست ده‌كات و رقه‌كان قوڵتر ده‌كات.. ده‌ركه‌وت كه‌ نه‌ ئۆپۆزیسیۆن ده‌توانىَ به‌ چه‌پڵه‌ و هۆیها ئه‌و دوو حزبه‌ له‌ ده‌سه‌ڵات ده‌ربكات، نه‌ ئه‌و دوو حزبه‌ش به‌م سیاسه‌تى ئێستایان ده‌ست له‌و داموده‌زگایانه‌ به‌رده‌ده‌ن كه‌ حه‌ق وایه‌ هى حكومه‌تى هه‌رێم بن...
حه‌قه‌ خه‌ڵك داوا بكه‌ن كه‌ ئه‌و دوو به‌ره‌ییه‌ كه‌ بۆ ئه‌و دۆخه‌ هه‌ستیاره‌ى ئێستا زۆر زۆر خه‌ته‌ره‌ سنوورێكى بۆ دابندرىَ، ئه‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ى لوتكه‌ى نێوان چوار سه‌رۆكه‌كه‌ كه‌ ورده‌كارییه‌كه‌یان به‌ خه‌ڵك نه‌گوت ده‌كرىَ وه‌كو هه‌نگاوێكى گرنگ سه‌یر بكرىَ كه‌ هه‌ردوو به‌ره‌كه‌ به‌و باوه‌رِه‌ گه‌یشتوون كه‌ هیچ لایه‌كیان ناتوانىَ ئه‌وه‌ى دیكه‌ به‌م سیاسه‌ته‌ تونده‌ بخات...
به‌ برِواى من ره‌نگه‌ هه‌ڵبژاردنى داهاتووش نه‌توانىَ وه‌كو پێویست هاوكێشه‌ سیاسییه‌كانى كوردستان بگۆرِىَ، بۆیه‌ ده‌بىَ هه‌ر پێنج هێزه‌ سیاسییه‌ گه‌وره‌كه‌ به‌ مۆدێلێك بگه‌ن كه‌ له‌م دۆخه‌ هه‌ستیاره‌ كوردستان بپه‌رِێننه‌وه‌ و هه‌موومان پێكه‌وه‌ قازانج بكه‌ین، چونكه‌ ئه‌گه‌ر كوردستان خرایه‌ سه‌ر خه‌تى راست و به‌ زۆرترین قازانج و كه‌مترین زیان له‌ كه‌فوكوڵى ئێستاى عێراق و ناوچه‌كه‌ په‌رِیه‌وه‌، هه‌موومان قازانج ده‌كه‌ین. به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ ئه‌وانه‌ى هه‌ست به‌ مه‌ترسى دۆخه‌كه‌ نه‌كه‌ن ده‌بىَ به‌رپرسیارێتى هه‌ر ئه‌گه‌رێكى خراپ بگه‌نه‌ ئه‌ستۆ كه‌ ببێته‌ هۆى تێكچوونى ئه‌وه‌ى هه‌مانه‌.
هیوادارم سه‌رده‌مى پێوه‌ كاركردن بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى كوردستان ده‌ست پىَ بكات..

18.01.2013




هێمن میرانی: گفتوگۆكانی ئیمرالی دوا دەرفەتە بەر بەتوندوتیژی گەورە بگرێ‌ لەتوركی
هێمن میرانی خاوەنی بڕوانامەی ماستەر لەسەر پەیوەندییەكانی توركیاو ئەوروپاو شارەزا لەكاروباری توركیا لەوەڵامی چەند پرسیارێكی "ئێستانیوز"دا پێیوایە كەوتنی رژێمی ئەسەدو هاتنە كایەوەی فەزایەكی سیاسی نوێ‌ لەسوریا كە بێگومان رۆژئاوای كوردستان ژمارەیەكی قورس دەبێ‌ لەو فەزا نوێیە، كاریگەری راستەوخۆی بەسەر دۆخی باكوری كوردستان دەبێ‌ بۆیە ئێستا توركیا پەنای بردووەتە بەر دیالۆگ، هەروەها پێیوایە حزبە سیاسییەكانی توركیا وەكو باقی پرسەكانی دیكە سیاسەت بە دۆزی كوردەوە دەكەن، وەكو كاڵایەك بۆ دەنگ كۆكردنەوە بە دەستی دێنن.



ئا: شەمێران سلێمان

ئێستانیوز: گفتوگۆكانی ئیمرالی و هەوڵدان بۆ چارەسەری كێشەی كورد لەباكور، پێتوایە ئەمجارە گفتوگۆكان سەركەوتووبێت و بەدەردی گفتوگۆكانی ئۆسلۆ نەچێت؟

هێمن میرانی: سەركەوتنی هەر گفتوگۆیەك دەوەستێتە لەسەر هەڵوێستی لایەنەكانی نێو پرۆسەكە، ئەوان دەتوانن بڕیاربدەن كە رەوتی گفتوگۆكان بەرەو كوێ‌ بەرن. قسەی ئێمە تەنیا لێكدانەوەو پێشبینیە، پێشبینیش لەدونیای سیاسەتدا كەم جار وەكو خۆی دەردەچێ‌. ئەوەی پەیوەستە بە دۆخی سیاسی هەنوكەی توركیا بێگومان لەكاتەكانی دیكەدا جیاوازە، ئەویش بە هۆی ئەو رووداوانەی لە ناوچەكەدا دەگوزەرێن و كەفوكوڵ دەكەن، بە تایبەت دۆخی سوریا كە بە لایەكدا كەوتنی بێ هیچ گومانێك كاریگەری گرنگ لەسەر كۆی نەخشەی ناوچەكە بە گشتی و ئەو دەوڵەتانی دۆزی كوردیان بە هەڵپەسێردراوی هێشتۆتەوە بە تایبەت.

بە تێگەیشتن لەم راستیە وا دەردەكەوێ‌ كە توركیا مەبەستێتی رووداوەكان بقۆزێتەوە و بینەری كەمترین توندوتیژی ناوخۆیی بێ‌ لەدوای كەوتنی رژێمەكەی ئەسەد. چونكە كەوتنی رژێمی ئەسەدو هاتنە كایەوەی فەزایەكی سیاسی نوێ‌ لەسوریا كە بێگومان رۆژئاوای كوردستان ژمارەیەكی قورس دەبێ‌ لەو فەزا نوێیە، كاریگەری راستەوخۆی بەسەر دۆخی باكوری كوردستان دەبێ‌. توركیا دیارە بە نیازە تا ئەو كات جۆرێك لەئاشتی لەناوخۆی وڵاتەكەی لەگەڵ كورد بێنێتەوە كایەوە. هیوادارین ئەمە سەربكەوێ‌، چونكە رەنگە ئەمە دوا دەرفەت بێ‌ كە بەر لەتوندوتیژی گەورە بگرێ‌ لە ناوخۆی توركیا.

ئێستانیوز: لەلایەك دەوڵەتی توركیا و ئەردۆغان باس لەجدییەت بوونیان دەكەن لەچارەسەركردنی كێشەی كورد لەلایەكیشەوە گرتنی هاوڵاتیانی كورد بەردەوامەو ئۆپەراسیۆنەكانیش بۆ قەندیل و تۆپبارانكردنی هەرێم رانەگیراوە، لێكدانەوەت چییە بۆ ئەم هەڵوێستە دوو فاقییەی توركیا؟

هێمن میرانی: پێكهاتەی سیستمی دەوڵەتی توركیاو پێكهاتە سیاسییەكەشی زۆر ئاڵۆزە، هەموو شتەكان بە تەنیا بە دەست حكومەتەوە نین، حكومەتیش بە تەنیا ناتوانێ‌ هەموو هەڵوێستەكان و قورسایی كارەكانی بخاتە سەر یەك كەیس. بەرژەوەندی سیاسی حزبی حاكم لەبەردەم كۆمەڵێك پرسی زۆر هەستیاردایە، هێشتا دۆخی ناوخۆیی توركیا بەهۆی ئەو شەڕەی لەساڵی 1984 ەوە لەگەڵ پەكەكە دروست بووەو ئەو هەموو قوربانیەی لێ‌ كەوتۆتە، بارگاوییە بە هەستی ناسیۆنالیستی و توندڕەوی دژی كورد و پەكەكە، سەیر بكە هەندێ‌ حزب و خەڵك تەنانەت دژی ئەوەن كە تەرمی ئەو سێ‌ سیاسەتمەدارە كوردە تیرۆركراوەی پاریس بە مردوویش بێتەوە توركیا. تێبینی بكە دۆخەكە چەند ئاڵۆزە، دواتر هێشتا بە رەسمی توركیاو پەكەكە لەقۆناغی ئاشتی و ئاگربەست نیە، لە نێوان هەردوولادا شەڕ هەیە.

ئێستانیوز: هەڵوێستی شەقامی توركی و حیزبە ئۆپۆزسیۆنەكانی توركیا لەمەسەلەی چارەسەری كێشەی كورد بە ئاشتی و دیالۆگ چۆن دەبینی؟

هێمن میرانی: حزبە سیاسییەكانی توركیا وەكو باقی پرسەكانی دیكە سیاسەت بە دۆزی كوردەوە دەكەن، وەكو كاڵایەك بۆ دەنگ كۆكردنەوە بە دەستی دێنن، بۆیەشە ئاساییە كە هەڵبەزو دابەز لەهەڵوێستەكانیان ببینین، ئەگەر سەرنج لەرابردوو بدەین دەبینین نەك تەنیا حزبی فەرمانڕەوا AKP، بەڵكو هەردوو حزبە ئۆپۆزیسیۆنەكەش CHP و MHP بەشێوەو گوتاری جیاواز جیاواز باسی دۆزی كوردیان كردووە، بەڵام لەئێستادا هەڵوێستی AKP گرنگە، چونكە ئەوان حكومەت و زۆرینەی پارلەمانیان بە دەستەوەیە كە دەتوانن گۆڕانكاری بهێننە كایەوە.

ئێستانیوز: ئایا تیرۆركردنی سێ‌ ژنە چالاكی باكور لەپاریس دەبێتە هۆی پەكخستنی گفتوگۆكان و ئەم هەوڵەش لەبار بچێ‌؟

هێمن میرانی: بە بڕوای من هەردوولا، مەبەستم حكومەتی توركیا و پەكەكەیە، بە هەستی لەو دۆخە دەڕوانن و هەردوولاش دەزانن كە ئەم هەوڵە بۆ تێكدان و لەباربردنی ئاشتیە، بۆیە تا ئێستا بە شێوەی بەرپرسیارانە رەفتار كراوە، هیوادارم ئەمە بەردەوام بێ‌ و هەوڵەكانی ئەمجارە بەرهەمیان هەبێ‌.

ئێستانیوز: بە خوێندنەوەی تۆ ئەگەر ئەم گفتوگۆیانە سەربگرێ‌، كورد چی دەست دەكەوێ‌، یان بڵێین توركیا تا كوێ‌ ئامادەیە مافەكانی كورد بدات؟

هێمن میرانی: توركیا بە بەراورد بە دەوڵەتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست وڵاتێكی دیموكراسیە، پارلەمان كارایە و دەزگای دادوەری سەربەخۆ و خاوەن سەنگ و دەسەڵاتی خۆیەتی. لە وڵاتی دیموكراسیدا بواری چارەسەری مافی پێكهاتە جیاوازەكان هەیە. كورد لەتوركیا داوای مافی سیاسی دەكات، داوا دەكات لەدەستوردا چیتر وەكو توركیا نەناسرێ‌، مافی هاوڵاتی بوون لەدەستوردا بچەسپێ‌ و هەر كەس ئازاد بێ‌ وەكو ئەوەی لەدایك بووە ببێ‌، نەك بە گوێرەی قانون بكرێ‌ بە تورك. زمانی دایك ئازاد و بكرێتە زمانی پەروەردەیی. هەروەها بواری حوكمداری لەناوچە كوردییەكان بەكورد بدرێ‌. ئەمانە دەتوانرێ‌ لەچوارچێوە جیاجیای سیستمی حوكمڕانیدا جێیان بكرێتەوە. بە بڕوای من بە قەد ئەوەی ئەم مافانە گرنگن ئەوە گرنگ نیە چ ناوێكی لێ‌ دەنرێ‌.

ئێستانیوز: لەئەگەری سەرنەگرتنی ئەم گفتوگۆیانە كاردانەوەكانی شەقامی كوردی چی دەبێت؟

هێمن میرانی: لەدوای كەوتنی رژێمی ئەسەد، پاڵپشتی بۆ دۆزی باكوری كوردستان دەگاتە ئاستێكی زۆر باڵا، بێگومان كوردانی باكور ئیدی ژێر دەستەیی و بێ‌ مافی قەبوڵ ناكەن، پێموایە حكومەتی توركیا بە تەواوی لەم راستیە گەیشتووە، دەستی دەستی كردن بە دۆزی كورد و راگرتنی بەم شێوەیەی ئێستا بۆ قۆناغی دوای كەوتنی رژێمی ئەسەد، زەمینە و گریمانەی توندوتیژی گەورە لە توركیا خۆش دەكات، هیوادارم ئەمە روو نەدات.



پرۆفایل:

هێمن میرانی

لەدایك بووی 1982 هەولێر

دەرچووی بەشی زانستە سیاسییەكان–زانكۆی سەڵاحەددین 2003

هەڵگری بڕوانامەی ماستەر 2008 لەسەر تێزی پەیوەندییەكانی توركیا و یەكێتی ئەوروپا

ئێستا خوێندكاری دكتۆرایە لە بواری سیاسەت و حوكمڕانی لەزانكۆی لێستەر لەبەریتانيا
http://www.estanews.com/Default.aspx?page=article&id=10342&l=3

Thursday 17 January 2013





هێلى گشتى حكومه‌تێكى نیشتیمانى فراوان بۆ دواى هه‌ڵبژاردنى داهاتوو
هێمن میرانى
ئه‌م دوو به‌ره‌ییه‌ ته‌واو پێچه‌وانه‌ى له‌ كوردستان له‌ نێوان ئۆپۆزیسیۆن و ده‌سه‌ڵات هه‌یه‌ بۆ دۆخى ئێستاى كوردستان و عێراق و ناوچه‌كه‌ زۆر زۆر مه‌ترسیداره‌، هه‌ر رووداوێكى نه‌خوازراو زیانى زۆر گه‌وره‌ له‌و ئومێدانه‌ ده‌دات كه‌ ده‌كرێ له‌م دۆخه‌ى ناوچه‌ بكرێنه‌ به‌رهه‌م. به‌ بڕواى من پارتى و یه‌كێتى هه‌ر ته‌نازولێك بكه‌ن بۆ ئۆپۆزیسیۆن له‌م دۆخه‌ له‌ مێژوودا بۆیان تۆمار ده‌كرێ، چنینه‌وه‌ى قازانجى سیاسى حزبى ته‌سك كارێكى زۆر نامه‌ردانه‌ و كورتبینانه‌یه‌ جا ئۆپۆزیسیۆن بیكات یان ده‌سه‌ڵات. ئه‌م دۆخه‌ چه‌نده‌ له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان نزیك بینه‌وه‌ مه‌ترسیدار تر ده‌بێ. ئه‌وه‌نده‌ى من سه‌رى لێ ده‌ربكه‌م به‌ باشى ده‌زانم پێشنیار بکه‌م كه‌ حكومه‌تى نوێى كوردستان له‌ پاش هه‌ڵبژاردنه‌كان حكومه‌تێكى نیشتیمانى بنكه‌ فراوان بێ كه‌ له‌ ئێستاوه‌ هه‌ردوو هێزه‌كه‌ى ده‌سه‌ڵات و ئۆپۆزیسیۆنه‌كان به‌رنامه‌یه‌كى نیشتیمانى فراوان بۆ چاكسازى بكه‌نه‌ كارنامه‌ى ئه‌م حكومه‌ته‌. ئه‌نجامى هه‌ڵبژاردنه‌كانیش بكرێته‌ پێوه‌ر بۆ سه‌رۆكایه‌تى حكومه‌ت و دابه‌شكردنى پۆسته‌كان، ئه‌م حكومه‌ته‌ نیشتیمانییه‌ له‌ چوار ساڵدا كاره‌ ته‌واونه‌كراوه‌كانى ئیداره‌ى یه‌كگرتووى كوردستان و به‌ نیشتیمانى كردنى هێزى پێشمه‌رگه‌ى كوردستان و ئاسایش و ده‌زگا ده‌وڵه‌تییه‌كانى دیكه‌ كه‌ هێشتا حزبین و چاره‌سه‌ركردن و یه‌كلاكردنه‌وه‌ى قانونى حزبه‌كان و ده‌سته‌ى نه‌زاهه‌ و ته‌واوى ئه‌و كارانه‌ى پێویستن بۆ بناغه‌یه‌كى پته‌وى كیانى داموده‌زگایى بكه‌وێته‌ ئه‌ستۆى ئه‌و حكومه‌ته‌ نیشتیمانییه‌ و هه‌موو لایه‌كیش پاڵپشتى بكه‌ن. ئه‌گه‌ر خه‌مى داهاتووى كوردستان و دامه‌زراندنى كیانێكى كوردستانى داموده‌زگایى پته‌ومان هه‌بێ، ئه‌گه‌ر خه‌مى ئه‌وه‌مان بێ كه‌ له‌م دۆخه‌ مه‌ترسیداره‌ى عێراق و ناوچه‌كه‌، له‌م كێبڕكێیه‌ گه‌وره‌ هه‌رێمى و نێوده‌وڵه‌تییه‌كى له‌سه‌ر سوریا له‌ به‌ر ده‌رگاى ئێمه‌ هه‌یه‌، ده‌بێ بیر له‌ چاره‌سه‌رێكى وه‌سه‌تى بكه‌ینه‌وه‌. زۆرینه‌ى ئه‌و شتانه‌ى ئۆپۆزیسیۆن ده‌رباره‌ى بێ خه‌مى حزبه‌كانى ده‌سه‌ڵات بۆ چاكسازى و به‌ داموده‌زگایى كردنى كوردستان ده‌یڵێن بڕێكى باش راستى تێدایه‌، ئه‌وه‌ى حزبه‌كانى ده‌سه‌ڵاتیش له‌ چاوى بردنه‌وه‌ له‌ هه‌ڵبژاردن و چاوه‌ڕى كردن تا هه‌ڵبژاردنى داهاتوو بۆ ئۆپۆزیسیۆنى باس ده‌كه‌ن ئه‌ویش دروسته‌. به‌ڵام هیچ كام له‌م دوو دونیابینه‌ جیاوازه‌ نامانگه‌یه‌نێته‌ پرۆژه‌یه‌كى هاوبه‌ش. دۆخى كوردستان دووچارى چه‌قبه‌ستن هاتووه‌، حكومه‌ت كاره‌ رۆتینییه‌كانى رۆژ ده‌كات و ته‌نیا وه‌كو چاودێر سه‌یرى رووداوه‌كانى عێراق و ناوچه‌كه‌ ده‌كات، ئه‌وه‌ى بزوێنه‌ره‌ حزبه‌كانن كه‌ به‌ داخه‌وه‌ ئه‌وانیش ( مه‌به‌ست حزبه‌كانى ده‌سه‌ڵات و ئۆپۆزیسیۆنه‌) هه‌ر یه‌كه‌و له‌ ئاوازێك ده‌خوێنێ. گواستنه‌وه‌ى كوردستان بۆ قۆناغێكى باشتر و پاراستنى له‌و پروشكه‌ گه‌وره‌ مه‌ترسیدارانه‌ى له‌ كه‌فوكوڵى بوركانى هه‌رێمى و عێراقى ده‌رده‌چن ئه‌ركى هه‌موومانه‌، ئه‌مه‌ش به‌وه‌ ده‌كرێ كه‌ هه‌مووان له‌ چوارچێوه‌ى پرۆژه‌یه‌كى نیشتیمانى هاوبه‌ش بۆ حكومه‌تى داهاتوو كۆببنه‌وه‌ و ئاماده‌كارى بۆ بكرى. هه‌ڵبه‌ت ئه‌و حكومه‌ته‌ پێشنیار كراوه‌ ئه‌ركه‌كانى دیار ده‌بن و ده‌بنه‌ بناغه‌ بۆ كیانى داموده‌زگایى. ئه‌مه‌ ته‌نیا ئه‌و كاته‌ ده‌كرێ كه‌ له‌ مه‌ترسى دۆخه‌كه‌ به‌ دروستى تێ بگه‌ین و واز له‌ چنینه‌وه‌ى ده‌ستكه‌وتى ته‌سكى حزبى بهێندرێ.


17.01.2013

Monday 14 January 2013

ساڵى پار وه‌زیرى وزه‌ى به‌ریتانیا رووبه‌رووى دادگا كرایه‌وه‌ ته‌نیا له‌به‌ر ئه‌وه‌ى له‌ سه‌فه‌رێكى هاتنه‌وه‌ى له‌ ئه‌وروپا ئۆتۆمبێله‌كه‌ى زیاد له‌ خێرایى ئاسایى لێخورِیووه‌، هه‌رچه‌نده‌ بیانووى هێنایه‌وه‌ كه‌ خۆى ماندوو بووه‌ و هاوسه‌ره‌كه‌ى سه‌یاره‌ى لێخورِیووه‌ كه‌چى دادى نه‌دا و دواتر ناچار بوو ده‌ستیش له‌ كار بكێشێته‌وه‌.
ئه‌و مه‌سئولانه‌ى لاى ئێمه‌ نه‌ك حساب بۆ قانون ناكه‌ن، به‌ڵكو حساب بۆ سه‌لامه‌تى و ژیانى خه‌ڵكیش ناكه‌ن. ئاخر به‌ عه‌نته‌ریات لێخورِین له‌ ترافیكى سوور ته‌نیا پێشێلى قانون نیه‌، به‌ڵكو حساب نه‌كردنه‌ بۆ ژیان و سه‌لامه‌تى ئه‌و شوفێرانه‌ى دیكه‌ كه‌ له‌ ترافیكه‌ سه‌وزه‌كه‌ى ئه‌و به‌ره‌وه‌ وه‌كو مافى خۆیان دێن... با بزانین ئه‌وانه‌ له‌ پاش ئه‌و پێشێلكارییه‌ چ ده‌ڵێن، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ له‌ لایه‌ن شتێكى زۆر ئاساییه‌.
سه‌یرى رووداو بكه‌ن....http://rudaw.net/kurdish/index.php/news/19976.html
پێم وایه‌ شتێكى چاوه‌رِوان نه‌كراو نیه‌ كه‌ گۆرِانیش وه‌كو باقى حزبه‌كانى دیكه‌ ئینشیقاقى تێ بكه‌وىَ، به‌ تایبه‌ت چونكه‌ پێكهاته‌ى سه‌ره‌كى به‌رِێوه‌به‌رانى ئه‌م بزوتنه‌وه‌یه‌ هه‌ر كۆنه‌ سه‌ركرده‌كانى یه‌كێتین، ئه‌و جیله‌ى كه‌ باوه‌رِیان به‌ جێهێشتنى كورسى و ده‌ستاوده‌ستكردنى پۆست و ده‌سه‌ڵات نیه‌. ئه‌م جیله‌ چ له‌ناو پارتى و یه‌كێتى بن چ له‌ ریزى هه‌ر حزب و بزوتنه‌وه‌یه‌كى دیكه‌، خه‌باتى شاخ ده‌كه‌نه‌ پێوه‌ر بۆ ئیداره‌كردنى شار و به‌رده‌وام بوون له‌ كارى سیاسى، سه‌یرم پىَ دىَ ئه‌وانه‌ بۆ نیازیان نیه‌ تۆزێك بۆ خۆیان بژین و له‌زه‌ت له‌ ژیانى تایبه‌تى بكه‌ن، چونكه‌ ئه‌وه‌ى كورسى هه‌بىَ، باوه‌رِ ناكه‌م له‌زه‌ت له‌ ژیانى تایبه‌تى خۆى بكات... گۆرِان به‌م پێكهاته‌یه‌ى ئێستاى و به‌و بیركردنه‌وه‌یه‌ سیاسییه‌ى سه‌ركرده‌كانى ئێستاى، له‌گه‌ڵ ئه‌و دیوه‌ باشانه‌ى له‌ بۆنه‌ى دیكه‌دا ده‌رباره‌ى بزوتنه‌وه‌ى گۆرِان گوتوومانه‌، هه‌رگیز ناتوانىَ خۆى له‌ ته‌وقى حزبێكى جیابووه‌ له‌ یه‌كێتى و نه‌یارى پارتى بۆ حزبێكى به‌دیل له‌ كوردستان رزگار بكات، به‌ وردى سه‌رنجدان له‌ ئه‌ده‌بیات و گوتار و بڵاوكراوه‌كانى گۆرِان به‌ سانایى ئه‌وه‌ به‌رجه‌سته‌ ده‌بىَ. بۆیه‌ ئومێدى گۆرِانى بنه‌رِه‌تى له‌ كوردستان هێشتا زۆر زۆر دووره‌.
http://rudaw.net/kurdish/index.php/news/19973.html

Sunday 13 January 2013


نابىَ لە عەفو كردنى سوڵتان هاشم بێدەنگ بین!...هێمن میرانى
گۆڕینی قه‌باره‌ی نوسین:
hemnMirani 08.01.27

http://www.dengekan.info/dengekan/11/410.html


راگرتنى بڕیارى جێبەجێكردنى قانون بەسەر تاوانبارانى ئەنفال بەهەر بیانووێك بىَ كارێكى نەشیاو بوو، لە سەنگى سەربەخۆیى دادگایى عێراقى تازەى كەمكردەوە، بۆ ئێمەى كورد كارێكى زەحمەتتر بوو بە تایبەت چونكە ئەو تاوانبارانە بە هۆى ئەنجامدانى تاوانى ئەنفالەوە دادگایى كرابوون و ئەو سزایەیان بەسەر سەپێنرابوو، دوێنىَ 2007/01/26 رایان كرۆكەرى باڵیۆزى ئەمریكا لە عێراق لە كۆنگرەیەكى رۆژنامەوانى رایگەیاند كە دواى ( رێككەوتنى نێوان سەرۆكایەتى كۆمار و سەرۆك وەزیرانى عێراق تاوانبارانى ئەنفال تەسلیم بە حكومەتى عێراق دەكرێنەوە بۆ جێبەجێكردنى حكومى دادگا بەسەریاندا. هەروەها رایگەیاند كە سەرۆكایەتى كۆمار حوكمى لەسێدارەدانى بەسەر سوڵتان هاشمدا رەتكردۆتەوە چونكە ئەو تەنها بڕیارى حكومەتى عێراقى جێبەجێكردووە, و ئازادكردنیشى هاوكارى سەرخستنى پڕۆسەى ئاشتەوایى نیشتمانى لە عێراق دەكات)، ئەو هەڵوێستە كارێكى ( وەكو كورد دەڵىَ تا بنى كودى) دەستێوەردانە لە كاروبارى قەزا و بڕیارەكانى، چونكە نە ئەركى باڵیۆز كرۆكەرە و نەهى تاڵەبانى و هاشمى و عادل عەبدولمەهدى كە بڕیارى لە سێدارەدانى سوڵتان هاشم هەڵوەشێننەوە، بڕیارى دادگا پاش وەرگرتنى دەرەجەى قەتعى هەڵوەشانەوەى نیە، هەڵوەشاندنەوەى بڕیارى دادگا بڕیارێكى سیاسیە و دژى ئەنفال و قوربانیانى ئەنفال و قانوونە لە عێراق... پێم وایە نابىَ بێدەنگى لىَ بكرىَ، پێویستە قانوونزانانى عێراقى و ئەوانەى دەیانەوىَ لە عێراقى تازە هەرچى تاوان بكات قانون مامەڵەى لە گەڵ بكات، بێدەنگ نەبن، چونكە ئەمە كەى بیانووە سوڵتان هاشم لە پرۆسەى ئەنفال تەنیا بڕیارەكانى حكومەتى عێراقى جێبەجىَ كردووە! بەو پاساوە بىَ عەلى كیمیاویش تەنیا بڕیارى جێبەجىَ كردووە! پێویستە لە كوردستانیش كەسوكارى ئەنفالەكان (كە تا ئێستاش ژمارەیەكى زۆرى قوربانیەكانیان بىَ سەر و شوێنن ) و دامەزراوەكانى كۆمەڵگەى مەدەنى دژى ئەو بڕیارە سیاسیە هەڵوێست وەربگرن.
دیمانه‌ى كڵاورۆژنه‌...
دیمانه‌ له گه‌ڵ هێمن میرانى - سەرۆکی پەیمانگای کوردستان بۆ پرسە سیاسییەکان
دیمانه‌ له گه‌ڵ هێمن میرانى - سەرۆکی پەیمانگای کوردستان بۆ پرسە سیاسییەکان


User Rating: / 0
PoorBest دیمانه
Written by ستیڤان شه‌مزینانی
Monday, 21 December 2009 03:20


هێمن میرانی پسپۆری بواری کاروباری تورکیاو مامۆستای زانستە سیاسییەکان لەزانکۆی سەلاحەدین، لەرێی ئەم دیمانە تایبەتەوە، تیشک دەخاتە سەر دوا پەرەسەندنەکانی پەیوەندیی نێوان هەرێمی کوردستان و دەوڵەتی تورکیا، لەسەرەتادا تیشک دەخاتە سەر هۆکارەکانی هاتنی وەزیری دەرەوەی تورکیا لەماوەی پێشوودا بۆ کوردستان، دواتر هێما دەکات بۆ رامیاریی کرانەوەی تورکیا لەبەرامبەر مافەکانی گەلی کورد، لەباکووری کوردستان وپێیوایە پرۆسەیەکی زۆر گرنگەو ئەوە بۆ یەکەمجارە لەمێژووی خۆیدا دەوڵەتی تورکیا رامیارییەکی وەها پیادە بکرێت، لەبەشی کۆتایی دیمانەکەشدا دێتە سەر باسی پارتی کرێکارانی کوردستان و رۆڵی لەم بارودۆخە تازەیەی وا خەریکە لەتورکیادا وەک قۆناغێکی تازە دێتە پێشەوە.

ستیڤان:لەماوەی رابردوو وەزیری دەرەوەی تورکیا "ئەحمەد داود ئۆغڵۆ" بۆ یەکەمجار بەسەردانێکی فەرمیی گەیشتە باشووری کوردستان و لەگەڵ سەرۆکی هەرێمی کوردستان کۆبووەوە. ئێمە دەپرسین ئاماژەکانی پشت هاتنی وەزیری دەرەوەی تورکیا چین؟. یانژی بەمانایەکی تر هۆکارەکانی ئەو سەردانە مێژووییە بۆچی دەگەڕێتەوە؟.

هێمن میرانى:ئەحمەد داود ئۆغڵۆ یەکێکە لەو کەسایەتییە بەهێزانەى رۆڵى گەورەى هەیە لەداڕشتن و ئاڕاستەکردنى سیاسەتى دەرەوەى تورکیا لەئێستادا. ئۆغڵۆ خۆى پرۆفیسۆرە لەپەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان و خاوەنى کتێبێکى بەناوبانگە لەتورکیا بەناوى (عومقى ستراتیژیى) کە لەساڵى 2001 بڵاوکراوەتەوە. ئۆغڵۆ بەمونەزرى سیاسەتى دەرەوەى تورکیا لەسەردەمى پارتى دادو گەشەپێداندا دەژمێردرێ. پێش ئەوەى ببێتە وەزیرى دەرەوە، گەورە راوێژکارى ئەنجوومەنى وەزیران و خودى ئەردۆگان بووە، ئۆغڵۆ خاوەنى تێزى نوێى سیاسەتى دەرەوەى تورکیایە کە بانگەشە بۆ مۆدێلێکى نوێى سیاسەتى دەرەوە دەکات. داوا دەکات پەیوەندییەکانى تورکیا لەگەڵ دراوسێکانى لەسەر بنەماى نوێ و لاپەڕەى نوێ دروستبکرێتەوە، کێشەکانى رابردوو تا خاڵى سفر بهێنرێن. داوا دەکات کێشە ناوخۆییەکان لەرێى فراوانکردنى بازنەى ئازادییەکان چارەسەر بکرێن، بۆ ئەوەى تورکیا بتوانێ لەدەرەوە رووبەڕووى کێشەکانى بێتەوە و میکانیزمى گونجاو بۆ پاراستنى بەرژەوەندییەکانى بدۆزێتەوە. ئەمانە خاڵە گرنگەکانى نێو ئەجێنداى سیاسەتى نوێى دەرەوەى تورکیا پێکدێنن. بە بەرجەستەکراوى ئەم سیاسەتە بینراوە، تورکیا پەیوەندییەکانى خۆى لەگەڵ زۆربەى دراوسێکانى لەگۆشەنیگاى نوێوە دەستپێکردووە. لەم روانگەیەوە ئاساییکردنەوەى پەیوەندییەکانى لەگەڵ عێراق و هەرێمى کوردستان بەشێکن لەمۆدێلى نوێى سیاسەتى دەرەوەى تورکیا کە حکومەتەکەى ئاک پارتى جێبەجێى دەکات. ئەگەر پرسیار بکرێ بۆ پارتى داد لەساڵى 2002ەوە دەسەڵاتى وەرگرتووە، کەچى لەساڵى 2009 پەیوەندییەکانى لەگەڵ هەرێمى کوردستان بەرەو ئاساییبوونەوە دەبات؟. وەڵامى ئەم پرسیارە وردەو دەبێ هەڵوەستەى جیددى لەسەر بکرێ.

پارتى داد لەهەڵبژاردنەکانى نۆڤەمبەرى 2002 توانى زۆرینەى کورسییەکانى پارلەمانى تورکیا بەدەستبێنێ، ئەوانەى رێبەرایەتى پارتى داد دەکەن، کەسانێک نین لەهەسارەیەکى دیکەوە هاتبن و شارەزاى بارودۆخى ناوخۆیى تورکیا نەبن، بەپێچەوانەوە کۆمەڵێک کەسایەتى گرنگى وەکوو ئەردۆگان و گویل و باباجان هەن کە کەسانى شارەزاى نێو دونیاى سیاسەتى تورکیان، بەتایبەت ئەردۆگان و گویل کە دوو سەرکردەى هەردوو پارتى ئیسلامى هەڵوەشاوە رەفا و فەزیلەن لەتورکیا. بۆیە لەو کاتەى لە2002 دەسەڵاتیان وەرگرت بێگوومان پێویستیان بەکات هەبوو بۆ ئەوەى پێگەى خۆیان و پارتەکەیان لەگۆڕەپانى سیاسیى و لەنێو شەقامى تورکیا بەهێز بکەن و دابکوتن، بۆ ئەوەى خۆیان لەتەڵەکانى پارتە نەژادپەرست و کەمالییەکان لەلایەک و سوپا و دادگا لەلایەکى دیکە بپارێزن. بۆیە ئێستا دەبینین کە پاش ئەوەى لەچەندین هەڵبژاردن بەرێژەى جیاجیا زۆرینەیان بەدەستهێنا(هەڵبژاردنى پارلەمانى2002، هەڵبژاردنى شارەوانییەکان 2004، هەڵبژاردنى پارلەمانى 2007، هەڵبژاردنى شارەوانییەکان 2009) هێشتا نەیانتوانیووە پڕۆژەکانى خۆیان بەتەواویى و بەبێ کێشە تێپەڕێنن. وێڕاى ئەمانە هۆکارى ئابوورى و بازرگانى یەکێکى دیکەن لەپاڵنەرەکانى دروستکردنى پەیوەندیى نێو لەگەڵ هەرێمى کوردستان.

ستیڤان:دەوترێت دەوڵەتی تورکیا سیاسەتى خۆی لەمەڕ باشووری کوردستان گۆڕیوەو پێشبینی ئەوەش دەکرێت پەیوەندیی دۆستانەی هەردوولا بچێتە قۆناغێکی تازەوە. پێتوایە نەوت "واتە دەرهێنانی نەوت لەلایەن کوردەوە" یەکێکە لەو فاکتۆرانەی تورکیا هانداوە بۆ نزیکبوونەوەی زیاتر لەهەرێمی کوردستان؟. بەکورتییەکەی چ فاکتۆرێک لە پەناى پەردەوە رۆڵ دەگێڕێت لەنزیکبوونەوەی تورکیا لەکوردەکانی باشوور؟.

هێمن میرانى:سیاسەتى دەرەوەى ئێستاى تورکیا بەدواى دۆزینەوەى خاڵى هاوبەش و بەرژەوەندیى نزیک لەگەڵ دراوسێکانى دەگەڕێ. چوونکە ئەم سیاسەتە دەتوانێ دۆست بۆ تورکیا زیاد بکات نەک دوژمن. جاران سەرکردەکانى تورکیا، سەرکردە سیاسییەکانى باشوورى کوردستانیان بەتیرۆریست و سەرۆک عەشیرەت وەسف دەکرد، ئامادە نەبوون دانیشتنیان لەگەڵ بکەن. کەچى لەسەردانى ئۆغڵۆ بۆ هەولێر و کۆبوونەوەى لەگەڵ سەرکردایەتى سیاسیى هەرێمى کوردستان و لەکۆنگرە رۆژنامەوانییەکەى لەگەڵ سەرۆک بارزانى، ئۆغڵۆ گوتى (چیاکان لەیەکترمان جیا ناکەنەوە، بەڵکو بەیەکەوەمان دەبەستنەوە). خۆى لەراستیدا چیاکان لەیەکمان جیا دەکەنەوە و بەیەکەوەشمان دەبەستنەوە، بەڵام کاتێک تەنیا باسى بەیەکەوە بەستنەوە بکەین، ئەوە هێماى ئەوەیە کە بەدواى خاڵى هاوبەش دەگەڕێین، نەک خاڵى جیاوازیى. لەلایەکى دیکەوە لەو بارودۆخە ئابوورییەى ئێستاى تورکیا باشترە دۆستى زیاتر بێ نەک دوژمن، دەرگاى دەوڵەتانى دونیاى لەسەر کراوە بێ نەک داخراو. بەتایبەت لەدواى ئەوەى تەنگژەى ئابوورى جیهانى، کاریگەریى خراپى بەسەر ئابوورى تورکیا بەجێ هێشتووە، چوونکە کاڵاکانى تورکیا لەبازاڕەکانى ئەوروپا دووچارى بێ بازاڕیى و ساغنەبوونەوە هاتوون. لەم روانگەیەوە هەرێمى کوردستان نزیکترین و سەقامگیرترین و بێ کێشەترین بازاڕى نزیکە لەتورکیا، ئەمە لەلایەک.

لەلایەکى دیکەوە پرسى سەرچاوەکانى وزە بەتایبەت نەوت و گازى سروشتى، یەکێکى دیکەن لەهۆکارەکانى ئاساییبوونەوەى پەیوەندییەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و تورکیا. بەتایبەت چوونکە هەرێمى کوردستان یەدەگێکى گەورەى نەوت و گازى سروشتى هەیە، بەهۆى نزیکیى دەتوانێ تورکیا وەکوو رێگەى گواستنەوەى ئەو سەرچاوانەى وزە بۆ ئەوروپا بەکار بێنێ، لەوەها کارێکدا هەرێمى کوردستان و تورکیا و ئەوروپاش قازانج دەکەن. بەتایبەت چوونکە ئەوروپا کەوتۆتە ژێر پاڵەپەستۆى رووسیا و ئێران کە دوو سەرچاوەى سەرەکى دابینکردنى گازى سروشتین بۆ دەوڵەتانى ئەوروپا. خاڵێکى دیکە کە نابێ لەبیر بکرێ هەنگاوەکانى تورکیایە بۆ ئەندامێتى لەیەکێتى ئەوروپا، رەنگە کات لەبەرژەوەندیى تورکیا تێپەڕ نەبێ، یەکێتى ئەوروپاش تاسەر چاوەڕێ نابێ تورکیا کەى دەتوانێ خۆى لەگەڵ کرایتیریا و پێوەرەکان بگونجێنێ. بۆیە بەدیدى من زیاتر لەهۆکارێک پاڵنەرن بۆ ئەوەى پەیوەندییەکانى لەمەودواى تورکیا و هەرێمى کوردستان لەسەر بنەما و فۆرمى دیکە بن.

ستیڤان:حکوومەتی دادو گەشەپێدان پرۆسەی کرانەوەی دیموکراتی دەستپێکردووە لەمەڕ کورد لەباکووری کوردستان. پێتوایە گرتنەبەری پڕۆژەیەکی لەوشێوەیە دەتوانێت کۆتایی بەستەمی نەتەوەیی سەر کورد بهێنێت لەتورکیادا؟. بەدەربڕینێکی تر کرانەوەی دیموکراتی تورکیا چی بۆ کوردەکانی باکوور بەدیدەهێنێت؟.

هێمن میرانى:پرۆسەى کرانەوەى دیموکراسیى کە لەلایەن پارتى داد و گەشەپێدان ئامادەکراوە و حکوومەتى ئێستاى تورکیا هەوڵى جێبەجێکردنى دەدات. پرۆسەیەکى زۆر هەستیار و گرنگە لەمێژووى هاوچەرخى کۆمارى تورکیا. یەکەمجارە لەسەر ئاستێکى وا باڵاو بەپڕۆژە و قۆناغبەندیى قسە لەسەر چارەسەرکردنى پرسى کورد دەکرێ، لەوەش دەرچووە کە میدیا و هەندێ ناوەندى سیاسیى و کولتووریى باسى بکەن، بەڵکو کار گەیشتۆتە ئەو ئاستەى لە 10-11-2009 و بەبۆنەى کۆچى دوایى مستەفا کەمال ئەتاتورک و لەبۆنەیەکى ئاوادا کە بەلاى تورکەکانەوە تایبەتمەندیى و بایەخى تایبەتى خۆى هەیە، پرۆسەکە لەنێو ئەنجوومەنى نیشتیمانى گەورەى تورکیا TBMM دەرگاى گفتوگۆکردنى لەسەر دەکرێتەوەو سێ رۆژ کۆبوونەوەى پارلەمانى بۆ تەرخان دەکرێ. واتا پرسى کورد لەتورکیا لە ئێستادا لەوە دەرچووە کە تەنیا وەکو پرسى تیرۆر مامەڵەى لەگەڵ بکرێ، یان تەنیا وەکو پرسێکى ئابوورى سەیرى بکرێ. بەڵکو ئێستا وەکو پرسى میللەتێکى خاوەن تایبەتمەندیى لێى دەڕوانرێ کە لەمێژووى هەشتا و شەش ساڵى رابردووى تورکیا سیاسەتى هەڵەى بەرامبەر پەیڕەو کراوە. ئەو وتانەى ئەحمەد تورک سیاسەتمەدارى ناودارى باکوورى کوردستان و هاوسەرۆکى پارتى کۆمەڵگەى دیموکراتى DTP لەناو پارلەمانى تورکیا و بەناوى فراکسیۆنى پارتییەکەى پێشکەشى کرد و تەلەفزیۆنى رەسمى تورکیا TRT3 پەخشى کرد نیشانەى ئەوەیە کە دۆخێکى نوێ لە تورکیا لەبەردەم دۆزى کورد کراوەتەوە. واتا ئێستا دۆزى کورد لەتورکیا لەقۆناغى ئینکاریى تێپەڕى کردووەو گەیشتۆتە قۆناغى گەڕان بەدواى میکانیزمى چارەسەرى. بۆیە پرۆژەى کرانەوەى دیموکراسى بەدیدى من چارەسەرى قۆناغبەندیى بۆ پرسى کورد لەتورکیا پێیە، بەڵام ئەو چارەسەرییە پشوو درێژیى و ئارامى پێویستە. واتا دەبێ کورد وەکو شەقام و سیاسەتمەدارانى باکوورى کوردستان دەبێ پاڵپشتى لەو پرۆسەیە بکەن و هەوڵ بدەن هاوکاریى و هەماهەنگى بکەن، ئەو وتانەى ئەحمەد تورک جێى ئومێدن.

ستیڤان:لەکاتی لێک نزیکبوونەوەی تورکیاو هەرێمی کوردستان، وەک ئێستا بەروونی ئاماژەکانی دەبینرێت، چارەنووسی پارتی کرێکارانی کوردستان بەکوێ دەگات؟. پێتانوایە نزیکبوونەوەی نێوان تورکیاو هەرێم لەدواجاردا بەزیانی پەکەکە تەواو دەبێت؟ خوێندنەوەی ئێوە لەو بارەوە چییە؟.

هێمن میرانى:دەبێ ئەوە بزانرێ کە دروستبوونى پارتى کرێکارانى کوردستان لەبنەڕەتدا لەپێناوى چى بووە؟. بۆچى هەوڵدەدات؟ پلان و تێڕوانینى ئێستاى چۆنە؟. PKK پارتێکى شۆڕشگێڕى باکوورى کوردستانە و لەسەر دەستى ئەو پارتە بزووتنەوەى رزگاریخوازیى و ئازادیى ویستى لەباکوورى کوردستان تەکانى گەورەى بەخۆیەوە دیووە. قۆناغى خەباتى پارتى ناوبراو لەپێناوى هەڵگرتنى ستەم لەسەر کورد و رەخساندنى زەمینەى مومارەسەکردنى مافە سیاسیى و کولتوورییە بنەڕەتییەکان لەتورکیا بەیەکێک لەقۆناغە هەستیارەکانى مێژووى نوێى سیاسیى تورکیا دەژمێردرێ. مانەوەى PKK بەندە بەشێوازى مامەڵەى حکوومەتى تورکیا لەگەڵ دۆزى کورد، راستە شەڕ لەنێوان پارتە کوردییەکانى هەرێمى کوردستان و PKK لەنەوەدەکانى سەدەى رابردوو هەبوو، بەڵام ئەوە قۆناغێک بوو، ئەو رۆژانە گوزەشت. باوەڕ ناکەم جارێکى دیکە هەرێمى کوردستان و PKK بچنەوە قۆناغى سەنگەر لەیەکترى گرتن. باوەڕیش ناکەم ئاساییکردنەوەى پەیوەندییەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و تورکیا لەسەر حسابى PKK و کوردەکانى باکوور بێ. چوونکە خۆشبەختانە پرۆسەیەکى گرنگ وەکوو لەسەرەوە ئاماژەمان پێدا بۆ چارەسەرکردنى دۆزى کورد لە باکوور کەوتۆتە سەر رێگا.

ستیڤان:لێرەو لەوێ و لەئاستی حکوومەتیش ئەوە لەتورکەکان دەبیسترێت پەکەکە رێکخراوێکی تیرۆریستییەو هیچ دانوستانێکی لەگەڵ ناکەن، تەنانەت نەخشە رێگاکەی ئۆجەلان بۆ چارەسەریی هیچ بایەخێکی پێنەدرا لەلایەن تورکەکانەوە. پرسیار ئەوەیە ئایا هیچ چارەسەرییەک هەیە بۆ دۆزی کورد لەتورکیا بەبێ پەکەکە؟. پێتوایە بەپەڕاوێزخستنی پەکەکە، تورکیا یەک لایەنە دەتوانێت کرانەوە بەرووی دۆزی کورددا پراکسیس بکات؟.

هێمن میرانى:دیارە ئێمە PKK بەرێکخراوێکى تیرۆریستى نازانین، بەپێچەوانە بەپارتیێکى گرنگ لەسەر گۆڕەپانى سیاسیى تورکیا و ئاڕاستەکردنى رەوتى رووداوەکانى دەژمێرین. ئەگەر لەدەرەوەى پرۆسەى سیاسیش بێ و مۆڵەتداریش نەبێ. چوونکە پارتى ناوبراو لایەنگر و سۆزێکى ئێجگار زۆرى لەنێو کوردانى باکوور هەیە، کاریگەرییەکى گەورەشى لەسەر شەقامى کوردیى لەتورکیا و زۆرینەى دامەزراوە مەدەنی و کۆمەڵایەتییەکان و تەنانەت پارلەمانتارە کوردەکانى سەر بەDTPەش هەیە. بەبێگوومان ئەگەر PKK بایکۆتى هەر پرۆسەیەکى چارەسەرى بکات و هەوڵبدات شەقام لەدژى بوروژێنێ، ئەو پرۆسەیە شکست دەخوات، بەڵام خۆشبەختانە ئێستا هەڵوێستى PKK لەدژى پرۆسەى کرانەوە نییە، راستە تێبینى و سەرنجى خۆیان هەیە، بەڵام پرۆسەکە رەت ناکەنەوە. لەلایەکى دیکە مەرجیان نییە کە دەبێ تورکیا ئەوان وەکوو مەخاتبى سەرەکى و نوێنەرى کورد لەپرۆسەى چارەسەرى بژمێرێ، بەڕێز ئۆجەلان داواى کرد کەDTP وەکوو نوێنەر ئەگەر نا تاڵەبانى و بارزانى، بەڵام لەگەڵ ئەمەش بەدیدى من ناتوانرێ تێزو بۆچوونەکانى PKK ئەگەر بەناڕاستەوخۆش بێ لەبەر چاو نەگیرێ. لە 19-10-2009 بینیمان لەسەر داواى ئۆجەلان لەئیمرالییەوە، گروپى ئاشتى قەندیل و مەخموور چوونەوە تورکیا و پێشوازییەکى گەورەشیان لێ کرا.

ئەو تابلۆیە نیشانیدا کە نەک PKK وەکوو پارتی، بەڵکو بەڕێز ئۆجەلان دواى تێپەڕبوونى دە ساڵ بەسەر زیندانیکردنى و ئەو حاڵەتە دەروونى و تەندروستییەى تایبەتى، هێشتا دەتوانێ شەقامى کوردیى لەباکوورى کوردستان لەقەندیل و مەخموورەوە تا ئاماد ئاڕاستە بکات. ئەم رووداوە بووە هۆکارى رەخنەى زۆر توندى ئۆپۆزیسیۆنى تورکیا لەپارتى داد و گەشەپێدان و لەحکوومەت. بینیمان دەنیز بایکاڵ سەرۆکى CHP لەناو پارلەمان و لەوتارى فراکسیۆنى پارتییەکەى رەخنەى زۆر توندى لەحکوومەت گرت و تۆمەتبارى کرد کە بەناڕاستەوخۆ لەپرۆسەى کرانەوەى دیموکراسیدا دانوستان لەگەڵ PKK دەکات. بیانووشى ئەوەبوو کە بۆ پێشوازیى لەگروپى ئاشتى دادگاى سەفەریى دانراوە و براوەتە سلۆپى بۆ ئەوەى دادگاییەکى رووکەشانەى گەڕاوەکان بکرێ. هەروەها دەوڵەت باخچەلى سەرۆکى MHP لەلێدوانێکیدا دەربارەى گروپى ئاشتى دەڵێ (ئەوە PKK نییە خۆى تەسلیمى تورکیا دەکاتەوە، ئەوە حکوومەتى تورکیایە تەسلیمى PKK بووە).

بەراستیش ئەو پێشوازیی و کەرنەڤاڵە گەورەیەى بۆ گروپى ئاشتى کرا، نیشانى دا کە ئەوانە تیرۆریست نین و پەشیمان بووبنەوە و هاتبنەوە خۆیان بدەن بەدەستەوە، بەڵکو وەکو پاڵەوان و سەرکەوتوو لەبەرەکانى شەڕ خۆیان نمایشکرد. ئەمە نیشانەى کاریگەریى و هەیبەت و سەنگى PKKیە لەسەر هاوکێشە سیاسییەکانى تورکیا. بۆیە بەدیدى من ئەگەر لەتورکیا PKK وەکو موخاتبى سەرەکى و راستەوخۆش مامەڵەى لەگەڵ نەکرێ، بەڵام لەپەناى پەردەوە ئەوەى دانوستانى لەسەر دەکرێ، لەپاڵ بەرنامەکانى حکوومەت، تێزەکانى PKKیە.

هێمن میرانى

ساڵى 1982 لەهەولێر لەدایکبووە، لە2003 بەکالۆریۆسى لەزانستە سیاسییەکان و لە2008 ماستەرى لەهەمان بەش لەسەر تێزى پەیوەندییەکانى تورکیاو یەکێتى ئەوروپا بەپلەى زۆرباشە بەدەستهێناوە، توێژەر و چاودێرێکى بەردەوامى دۆسێى تورکیایە. هاوکات سەرۆکى پەیمانگەى کوردستانە بۆ پرسە سیاسییەکان.
http://klawrojna.com/index.php?option=com_content&view=article&id=18671&catid=26&Itemid=42
دیواره‌كان برِوخێنن...
ئه‌م ده‌مه‌ته‌قێیه‌ له‌ ساڵى 2011 له‌ فه‌یس بووك بڵاوكرایه‌وه‌، هاورِێم كاك ساڵح هه‌ركى له‌ شێوه‌ى ته‌واوكردنى نوسینه‌كه‌ كورته‌ شیعرێكى جوانى نوسیووه‌ و له‌ بڵۆگى خۆى بڵاوى كردۆته‌وه‌..

دیواره‌كان بڕووخێنن
:: 2011-07-29

كاك هێمن میرانیی دۆست و براده‌رم. ئه‌م شێعره‌ی له‌ فه‌یسبووك بڵاو كرده‌وه‌:

بۆ خانه‌دانه‌كانى وڵات...

دیوارى به‌رزى جیاوازییه‌كانتان برووخێنن...
شكۆى غرورى و به‌هیچ زانینى ئێمه‌ى پله‌ نزم توور ده‌ن توور...
وه‌رن با پێكه‌وه‌ بین...وه‌رن با تامى راسته‌قینه‌ى ژیان بكه‌ین.
له‌ كۆشكه‌كانتان وه‌رنه‌ ده‌ره‌وه‌.... ئازادى و ژیان له‌ ده‌ره‌وه‌ى كۆشكه‌.
وه‌رن به‌روى تاڵى ئه‌م قه‌د پاڵه‌ تام بكه‌ن..
دۆندرمه‌ و خیار به‌ سماقى سه‌ر عاره‌بانه‌ بخۆن..
باوه‌ر بكه‌ن...
ژیان و له‌زه‌تى ئازادى له‌ ساده‌یدایه‌...
له‌ كۆشكه‌كانتان وه‌رنه‌ ده‌ره‌وه‌... دیواره‌ گه‌وره‌كانتان تا سه‌ر زه‌وى بروخێنن..
هێمن میرانى - هه‌ولێر
2011.7.23

منیش ئه‌وه‌م بۆ نووسی:

ساڵح هه‌ركى


ئه‌م دیوارانه‌


دیوار نین


به‌ربه‌ستێكی پۆلایینن


به‌ لووتبه‌رزی


ئاو دراون


به‌ نیگای


بچووك بینینی


ئه‌وانیتر


گۆش كراون


ئه‌م دیوارانه‌


هه‌ر كاتێك


به‌ به‌ردی دیواری درێژی چین


داندرابان


به‌ چیمه‌نتۆی پته‌وی دیواری به‌رلین


رێكخرابان


له‌ مێژه‌بوو


داڕمابوون


داڕزابوون


به‌ڵام چیبكه‌م


ئه‌م دیواره‌


به‌ وه‌ستایی


به‌ قوم و چه‌گری


داب و نه‌ریتی


خه‌ڵكی خۆمان


داندراوه‌


هه‌ر خه‌ڵكیشه‌


ده‌توانێ هه‌ڵیوه‌شێنێ و


شاره‌كه‌مان


به‌ كۆمه‌ڵێك ماڵی جوان


به‌بێ دیوار


بخه‌ملێنێ.

http://www.salehharki.com/topic.php?id=326
پەكەكە بیانووە نەك ئامانج... هێمن میرانى
گۆڕینی قه‌باره‌ی نوسین:
hemnMirani 08.02.24



قسەیەك دەربارەى دوایین ئۆپەراسیۆنەكانى توركیا بۆسەر هەرێمى كوردستان.....


ئۆپەراسیۆنى سەربازى توركیا لە بەرەبەیانى 2008/02/22 بۆ سەر هەرێمى كوردستان و بەزاندنى چەند كیلۆمەترێك لە هێلە سنووریەكانى نێوان هەرێمى كوردستان و توركیا و بەردەوامى بۆردومان و كۆكردنەوە و جولاندنى هێز لەسەر سنوورەكان، بۆتە بابەتى گەرمى كەناڵەكانى میدیاى جیهانى، بە خوێندنەوەى پاشخانى هەڕەشەكانى توركیا و هەڵوەستەكردن لەسەر ئەو فاكتەرانەى سوپا و كەمالیستە شۆڤینییەكان ئیشى لەسەر دەكەن، دەكرىَ هەڵوەستە لەسەر چەند خاڵێك بكەین كە لە پەناى ئەو ئۆپەراسیۆن و جولە سەربازییانەى توركیا بە هاوكارى و مۆڵەتى ئەمریكا هەن.
ئەوەى بە وردى سەرنجى سیاسەتى توركیا بدات بەرامبەر بە پارتى كرێكارانى كوردستان و هەڕەشەكانى پارتى ناوبراو لەسەر ئەمنیەتى توركیا، بۆى دەردەكەوىَ توركیا خەریكى پەیڕەوكردنى سیاسەتێكى فریوودەرە و زیرەكانە ئیش لەسەر ئەوە دەكات كە خۆى بكاتە ستەملێكراو و پارتى كرێكارانى كوردستان بكاتە ستەمكار و هەڕەشەى گەورە لەسەر خۆى، تا رادەیەكى باشیش توانییویەتى ئەو ئامانجەى بپێكىَ، زۆر روونە ئێستا ئەمریكا و كۆمەڵگەى نێودەوڵەتى بە گشتى و تەنانەت یەكێتى ئەوروپاش هێندەى ماف دەدەنە توركیا كە هەموو ئامرازێك بۆ لێدان و لەناوبردنى پەكەكە بگرێتە بەر،بەو پاساوەى پارتى ناوبراو ئۆقرەیى لە توركیا هەڵگرتووە و هەڕەشە لەسەر سەقامگیرى و ژیانى هاوڵاتیانى توركیا دەكات، هێندە داواى لىَ ناكەن مافەكانى كوردى باكورى كوردستان بسەلمێنىَ كە ئەمە یەكێكە لە باشترین ئەو میكانیزمانەى زۆر بە ئاسانى دەتوانرىَ مەترسیەكانى پەكەكە ( ئەگەر ئەو مەترسیانە هێندە گەورە بن وەكو ئەوەى توركیا ریكلامى بۆ دەكات!) لە خۆى دوور خاتەوە، چونكە ئەوەى پارتى كرێكارانى كوردستان داواى دەكات شتێكى موستەحیل نیە، لە دیسەمبەرى 2007 ئەو كاتەى ئەردۆگان داواى لە پەكەكە كرد چەك دابنىَ و تێكەڵى كارى سیاسى بىَ ، پەكەكە چەند مەرجێكى مەعقولى پێشكەشكرد كە ئەگەر توركیا نیازى چارەسەركردنى كێشەى پەكەكە و دۆزى كورد لە باكورى كوردستان بە گشتى هەبىَ دەتوانىَ جێبەجێیان بكات، مەرجەكان هەر بۆ بیرخستنەوە دەنووسم بریتى بوون لە ( راگەیاندنى لێبوردنى گشتى بۆ چەكدارەكانى پەكەكە، داننان بە ناسنامە و كلتور و زمانى كوردى لە چوارچێوەى دەستورى توركى، چەسپاندنى زمانى كوردى وەكو دووەم زمانى رەسمى لە پاڵ زمانى توركى لەو ناوچانەى زۆرینەى دانیشتوانى كوردن، كردنەوەى دەرفەتى ئازادى بیروڕا و نەهێشتنى هەموو شێوازەكانى جیاكارى لە دەستور و یاساكانى توركیا).
هەموو ئەو مەرجانە سادەترین مافەكانى مرۆڤن بە گوێرەى پەیماننامە نێودەوڵەتیەكان و ناكرىَ توركیا بۆ توركەكانى قوبرسى پەسند بىَ و بۆ كوردەكانى توركیاى قەبوڵ نەبىَ!!!
بۆیە ئەوەى توركیا دەجولێنىَ پەكەكەیە، بەڵام ئامانجەكە پەكەكە نیە، زۆربەى چاودێران پێیان وایە توركیا نیگەرانە لەو پێشكەوتننانەى هەرێمى كوردستان بە خۆی دەبینىَ، ئێرە بەو شوێنە دەناسرىَ كە هەماهەنگى نەتەوەیى لێوە سەرچاوە دەگرىَ، هەرێمى كوردستان ئەو ناوچە كوردییەیە كە بۆنى سەربەخۆیى كوردستان و دەوڵەتى كوردى لىَ دىَ، بۆیە چاودێرێكى توركى بۆ كەناڵى ئەلعەرەبیە قسەى دەكرد و دەیگوت ( گێڕانەوەى كەركوك بۆ سەر هەرێمى كوردستان و دامەزراندنى دەوڵەتى كوردى لە باكورى عێراق ئەو هێلە سوورانەن كە سوپاى توركیا قەبوڵیان ناكات)... بەو مانایەى یەكێك لەو فاكتەرانەى پەكەكە هەبىَ و نەبىَ، جولەى هەبىَ یان نا، هەڕەشە بىَ یان نا، لەو بەهارە سوپاى توركیا جولە دەكات و سەقامگیرى هەرێمى كوردستان دەشێوێنىَ ، هیچ نەبىَ ترسێك دروست دەكات و ماوە ماوە مانۆر و ئۆپەراسیۆن ئەگەر سنوورداریش بىَ ئەنجام دەدات، بە دوورى نازانم ئەمریكاش جولێنەرى توركیا بىَ، هیچ نەبىَ رێگرى لىَ ناكا ئەو جولانەوانە بكات و ترسێكى بەردەوام لە كوردستان دروست بكات، رێگەدان بە بۆردوومانكردنى سنوورەكان و سنووربەزاندن لە كاتێك ئەمریكا بەر لە عێراقیش بەرپرسە لە پارێزگارى كردن لە سنوورەكانى عێراق، ئەوە دەسەلمێنىَ كە ئەمریكاش لە گەڵ بەشێك لەو بیانووانەى توركیا كۆكە، د. جەمال عەبدولجوادى شارەزاى كاروبارى توركیا لە سەنتەرى توێژینەوەى ئەهرام دەڵىَ ( ئەمریكا قەبوڵ ناكات ئاسایشى هەرێمى كوردستان كە تاكە ناوچەى ئارامە لە عێراق بە تەواوى تێك بدرىَ، بەڵام لە بەرامبەریش ناتوانىَ توركیا بڕەنجێنىَ و دڵى بشكێنىَ و رێگرى هەموو شتێكى لىَ بكات، بۆیە چاوەڕىَ دەكرىَ ئۆپەراسیۆنى سنووردار و ماوە ماوە ئەنجام بدرىَ بە مۆڵەت و ئاگادارى ئەمریكا ) دیارە هەموو ئەمانە لەسەر حسابى كوردستان دەبن، ئۆپەراسیۆنەكانى توركیا زیانى بۆ خەڵكى سڤیل و گوزەرانیان و ژێر خانى ئابورى كوردستان دەبىَ و ترس و دڵەراوكىَ دروست دەكات، بۆ ئەوەى كورد و سەركردایەتى كورد لە بەرامبەر راوەستاندنى ئەو هەڕەشە و بۆردوومان و ئۆپەراسیۆنانە لە كۆمەڵێك پرس سازش بكەن، بە دوور نازانرىَ دواخستنى زیاترى مادەى سەد و چڵ و شەڕكردن لە گەڵ پەكەكە لە پێشەوەى ئەو ئامانجانە بن كە توركیا بە هاوكارى ئەمریكا كاریان بۆ دەكا، پێم وایە هەردوو ئامانجیش خەونە و نە سەركردایەتى كورد و نەخەڵكى باشورى كوردستانیش ناچنە ژێربارى...
بۆیە رووبەروو بوونەوەى ئەو ئۆپەراسیۆن و هەڕەشانە ئەركێكى نەتەوەیى گەورەیە و تەنیا لە ئەستۆى پەكەكە نیە، بەڵكو پێویستە بە جۆرەها شێواز و هەموو كوردستانیەك پرۆتستۆى بكات، هەوڵبدرىَ لە تەواوى شارەكانى باكورى كوردستان و باشور و رۆژهەڵات و رۆژئاوا و پایتەختەكانى ئەوروپا گەورەترین خۆپیشاندانى جەماوەرى بكرىَ و ئەوە بۆ راى جیهانى روونبكرێتەوە كە ئەوە توركیایە مافەكانى كوردستانیانى باكور نادات و دەیانچەوسێنێتەوە و لە بۆتەى كەمالیزم دەیەوىَ هەموو خەڵكێك بتوركێنىَ، ئەوە توركیایە خۆشى بە ئازادى و سەربەستى كورد نایا و ئەو ئەزموونەى باشورى كوردستانى كردۆتە ئامانج و هەوڵى رمانى دەدا، ئەوە توركیایە ( وەكو لە رۆژنامەكانى توركیا لەو یەك دوو رۆژە بڵاوكراوەتەوە) كار بۆ رەواندنەوە و زڕاندنى خەونى سەربەخۆیى كورد دەكات، ئەوە توركیایە لە خۆڕِا كەركوك و سەبەرخۆیى كوردستان بە هێلى سوور دەزانىَ، و پیرۆزبایى لە كۆسۆڤۆش دەكات و ئومێدى ئەوە دەكات كۆمارى باكورى قوبرسى توركیش دانى پێدابنرىَ، ئەوە توركیایە لە ئەڵمانیا و لە ناو جەرگەى گەورەترین دەوڵەتى یەكێتى ئەوروپا بە رەوەندى توركى دەڵىَ ( ئاگادار بن لە بۆتەى ئەوروپى نەتوێنەوە و تایبەتمەندى نەتەوەیى خۆتان بپارێزن – ئەردۆگان لە ئەڵمانیا- ) ، لەولاش بە هەموو جۆرێك كار بۆ تاواندنەوەى تایبەتمەندى كورد دەكات لە وڵاتى خۆى..
پێویستە ئەو راستیانە بە راى جیهانى بگوترىَ و ئاشكرابكرىَ كە توركیا ئەوە خۆى لە بەرپرسیاریەتى دەدزێتەوە و شەڕ بە پەكەكە و كورد دەفرۆشىَ، نەك توركیا ستەملێكراوە و ستەمى لىَ دەكرىَ.
دواى ئەمانە پێویستە حكومەتى عێراقى جددى تر هەڵوێست وەرگرىَ، هیچ شیاو نیە بەرێز سەرۆك كۆمار لەو بارودۆخە سەختە داوەتنامەى توركیا قەبوڵ بكات، نیلسۆن ماندێلا پار ساڵ داوەتكرا بۆ ئەوەى خەڵاتى ئەتاتوركى پێ بدرىَ، ماندێلا قەبوڵى نەكرد و گوتى توركیا كورد دەچەوسێنێتەوە، سەیرە جەنابى تاڵەبانى ئەو داوەتە قەبوڵ دەكات ( ئەگەر چى زێبارى دوێنىَ پێشبینى كرد سەردانەكە دوابخرىَ).
http://www.dengekan.info/dengekan/11/769.html

هێمن میرانى: ئێران و توركیا له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كۆكن له‌ پێشكه‌وتنى ناوچه‌كه‌ دۆخێكى ئه‌وتۆ بخوڵقێنن كه‌ كورد كه‌مترین به‌شى به‌ركه‌وىَ
هەینی, 02 ئەیلول 2011 04:03

:


به‌شار عه‌زیز-هه‌ولێر: هێمن میرانى، مامۆستاى زانكۆ و چاودێرى سیاسى، دووپاتى ده‌كاته‌وه‌ عێراق و توركیا و ئێران ئه‌گه‌ر بۆیان بلوىَ كوردستان له‌سه‌ر نه‌خشه‌ى جیهان ده‌سرِنه‌وه‌و روونى ده‌كاته‌وه‌ كه‌، بێده‌نگى سه‌ركردایه‌تى كورد له‌ به‌رامبه‌ر ئه‌و تۆپباران و بۆردومانانه‌ كارێكى خراپه‌و ئاماژه‌ش بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات، پێویسته‌ دامه‌زراوه‌ ناحكومییه‌كان و رووناكبیران و خه‌ڵكى سڤیل، گوشار دروست بكه‌ن بۆ وه‌ستاندنى پێشێلكاریه‌كان.
* مامۆستا گیان ئه‌گه‌ر سه‌ره‌تا له‌وه‌ ده‌ست پێبكه‌ین، وه‌ك ده‌بینین كوردستان له‌هه‌موو لایه‌ك رووبه‌رِووى شه‌رِو كوشتارو هه‌رِه‌شه‌ ده‌بێته‌وه‌، پێتان وایه‌ ئه‌مه‌ بۆ هه‌مووى له‌ یه‌ك كاتدا رووده‌دات؟ له‌لایه‌ك كورده‌كانى جه‌له‌ولاو سه‌عدیه‌ له‌ژێر هه‌رِه‌شه‌دان، له‌لایه‌كى تر سنووره‌كانمان له‌لایه‌ن ئێران و توركیاوه‌ به‌رده‌وام تۆپباران ده‌كرێن، تێرِوانینتان بۆى چییه‌؟
- به‌ برِواى من سه‌ره‌كیترین هۆكار له‌و په‌ره‌سه‌ندنانه‌ په‌یوه‌ندى به‌و دۆخه‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌ رۆژهه‌ڵاتى ناوه‌رِاست له‌ ئارادایه‌، به‌تایبه‌ت كه‌ رۆژ دواى رۆژ شۆرِشى گه‌لان له‌ پێشكه‌وتن و به‌دیهێنانى ئامانجه‌كانى نزیك ده‌بێته‌وه‌، له‌ نێو هه‌موویان شۆرِشى گه‌لانى سووریا، بۆیه‌ به‌ برِواى من هاوكات بوونى تۆپبارانى توركیا و ئێران له‌ یه‌ك كاتدا و هاوكارى نێوانیان بۆ ئه‌م پرۆسه‌یه‌، له‌ كاتێكدا ئه‌و دوو وڵاته‌ له‌ زۆر بواردا گه‌لێك لێك جیاوازن و دونیابینى جیاوازیان بۆ كێشه‌كانى ناوچه‌كه‌ هه‌یه‌، به‌ڵام هه‌ردوولا له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كۆكن كه‌ دۆخێك بخوڵقێنن له‌و پێشكه‌وتنانه‌ى ناوچه‌كه‌، كورد كه‌مترین به‌شى به‌ربكه‌وىَ، ئه‌مه‌ش چۆن ده‌كرىَ؟ ته‌نیا به‌وه‌ ده‌كرىَ كه‌ رێگرى بكرىَ له‌ یه‌كرِیزى كورد، هه‌وڵبدرىَ ریزه‌كانى كورد په‌رت بكرێن و بكرێن به‌گژ یه‌كتریدا. ناشادرێته‌وه‌ كه‌ ئێران و توركیا به‌ بۆردوومانى ره‌مه‌كى و به‌ ئامانجگرتنى گوند و خه‌ڵكى سڤیل، ده‌یانه‌وىَ سه‌ركردایه‌تى باشوورى كوردستان ناچار بكه‌ن هه‌ڵوێست له‌ په‌كه‌كه‌ و په‌ژاك وه‌ربگرىَ و له‌گه‌ڵیان بكه‌وێته‌ شه‌رِه‌وه‌، فشارى جۆراوجۆر له‌لایه‌ن توركیا و ئێرانه‌وه‌ له‌م بواره‌ هه‌یه‌، ژه‌نه‌رِاڵێكى ئێران له‌ چه‌ند رۆژى رابردوو گوتى ئه‌گه‌ر كورده‌كانى عێراق هاوكاریمان نه‌كه‌ن ئێمه‌ ئاماده‌ین تا هه‌ولێر بچین. ده‌بىَ سه‌ركردایه‌تى سیاسى هه‌رێمى كوردستان به‌ وردى دیراسه‌ى ئه‌مه‌ بكات و نه‌كه‌وێته‌ ئه‌و بۆسه‌ خراپه‌.
* له‌ چه‌ند دیمانه‌یه‌كمان له‌گه‌ڵ به‌رپرسانى په‌كه‌كه‌، ئه‌وان به‌ روون و ئاشكرایی ده‌ڵێن ئێران نیازى داگیركردنى كوردستانى هه‌یه‌، وه‌ك چاودێرێكى سیاسى ئه‌مه‌ چۆن ده‌بینى و تا چه‌ند پێتان وایه‌ راسته‌؟
- ئه‌مه‌ پێویستى به‌ پرسیاركردن نییه‌، چونكه‌ توركیا و ئێران و به‌شێكى دیار له‌ سیاسییه‌كانى نێو مۆدێلى حوكمرِانى عێراقى نوێش ئه‌گه‌ر بۆیان بلوىَ هه‌رێمى كوردستان وه‌كو بوون و نه‌خشه‌ ده‌سرِنه‌وه‌، به‌ڵام ئایا ئێران ده‌توانىَ ئه‌مه‌ بكات؟؟ ئه‌مه‌ بابه‌تێكى دیكه‌یه‌.
* ماوه‌یه‌كى درێژ ته‌نها ئێران ئه‌و تۆپبارانه‌ى ده‌كرد، به‌ڵام زۆرى نه‌برد توركیاش ده‌ستى پێكرد و زۆرێك له‌ چاودێرانیش رایان وایه‌ دواى جه‌ژن له‌وانه‌یه‌ توركیا بۆردومانه‌كانى چرِتر بكاته‌وه‌ و زیانى زیاتر به‌ كوردستان بگه‌یه‌نێت؟
- پێشبینى ده‌كرىَ و هیچ دوور نییه‌، چونكه‌ وه‌كو له‌ پرسیارى یه‌كه‌م باسم كرد، چه‌ند پێشكه‌وتنه‌كانى ناوچه‌كه‌ و سوریا به‌ تایبه‌ت له‌ سه‌ركه‌وتن نزیك ببنه‌وه‌، ئه‌وان فشارى زیاتر له‌ ئێمه‌ ده‌كه‌ن، بۆیه‌ پێشبینى ده‌كرىَ قوربانى و زیانى زیاتر هه‌بىَ، ئێمه‌ ده‌بىَ خۆمان بۆ ئه‌و دۆخه‌ ئاماده‌ بكه‌ین و ئاماده‌كارى پێویست بۆ رووبه‌رِوو بوونه‌وه‌ى ئه‌گه‌ره‌كان بكه‌ین.
* سنووره‌كانمان هه‌میشه‌ له‌ژێر ره‌حمه‌تى تۆپباراندان و زیانى زۆر به‌ ژینگه‌و سروشت كه‌وتووه‌و وێرِاى ئه‌وه‌ى زیانێكى زۆرى ماددیش به‌ر هاوڵاتییان كه‌وت و چه‌ند گوندێك به‌ ته‌واوى چۆڵ كراون، حه‌وت هاوڵاتى سڤیلی كوردستانیش شه‌هید كران، پێتان وانییه‌ ئه‌مه‌ له‌ ده‌ره‌نجامى بێده‌نگى و بێ هه‌ڵوێستى و ده‌سته‌وه‌ستانى كوردستان درێژه‌ى كێشا؟
- ره‌نگه‌ تا رادده‌یه‌ك بۆ ماوه‌یه‌كى كاتى گله‌یى زۆر له‌ سه‌ركردایه‌تى سیاسى كوردستان نه‌كرىَ، كه‌ وا شه‌رمنانه‌ قسه‌ ده‌كه‌ن و خاڵ ناخه‌نه‌ سه‌ر پیته‌كان، به‌ڵام ده‌بىَ ئه‌وانیش له‌ ئه‌گه‌رى به‌رده‌وامى ئه‌و پێشێلكارییانه‌ هه‌ڵوێستى دیكه‌ وه‌ربگرن، به‌ڵام له‌ ئێستا و ئایینده‌ش بىَ ده‌نگى خه‌ڵك و دامه‌زراوه‌ سڤیلییه‌كان كارێكى خراپه‌، كارێكى خراپه‌ هه‌ر رۆژنامه‌وان و كه‌سایه‌تییه‌ك هه‌وڵ بدات وه‌كو كه‌سه‌ سیاسییه‌ فه‌رمییه‌كان قسه‌ بكات، ئه‌ركه‌كان جیاوازن، ئه‌ركى سیاسییه‌كان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌ روانگه‌ى به‌رژه‌وه‌ندییه‌وه‌ سیاسه‌ت بكه‌ن، به‌ڵام ئه‌ركى میدیا و روناكبیران ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كار بۆ یه‌كرِیزى نه‌ته‌وه‌یى و نیشتمانى و ته‌عبیئه‌كردنى خه‌ڵك بكه‌ن.
* له‌ كاتێكدا چه‌ندین ساڵه‌ گوندنشینانى سنوور له‌ژێر ره‌حمه‌تى تۆپباران ده‌ژین و ساڵانه‌ زیانى زۆریان به‌رده‌كه‌وێت، سه‌رۆكایه‌تى هه‌رێم ئیدانه‌ى ته‌قینه‌وه‌كه‌ى توركیاى كرد، كه‌چى له‌سه‌ر بۆردومانى فرِۆكه‌كانى توركیا بۆ سنووره‌كانمان و ئاواره‌و ده‌ربه‌ده‌ركردنى هاوڵاتییان بێده‌نگه‌؟
- ره‌نگه‌ سستى هه‌ڵوێستى دامه‌زراوه‌ فه‌رمییه‌كان و نه‌رمى زمانى به‌یان و گوزارشته‌كانیان په‌یوه‌ندى به‌ دۆخه‌كه‌ هه‌بىَ، به‌ڵام بێگومان ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام بىَ ئه‌وكات پێویست ده‌بىَ هه‌ڵوێستى دیكه‌ بنوێنرىَ و شتى دیكه‌ بگوترىَ، ده‌بىَ خاوه‌ندارى له‌ خاك و خه‌ڵكى خۆمان بكه‌ین.
* سه‌ركرده‌كانمان بۆچى ته‌نها زمانى ئیدانه‌كردن ده‌زانن؟ پێت وانییه‌ ئیدانه‌كردن بۆ ده‌وڵه‌تێكه‌ كه‌ هاوسۆز بێتو له‌ دووره‌وه‌ نارِه‌زایی خۆى ده‌ربرِێت نه‌ك ئێمه‌ كه‌ خاوه‌نین و ته‌نها هانا بۆ ئیدانه‌كردن ببه‌ین، كه‌ هیچ حسابێكیشى بۆ ناكرێت؟
- له‌ ئێستادا چى دیكه‌یان له‌ ده‌ست نایه‌، ئێمه‌ كێشه‌ى زۆر زۆرمان هه‌یه‌، ریزه‌كانى ناوخۆى هه‌رێمى كوردستان نه‌ك یه‌ك نییه‌، به‌ڵكو هێنده‌ جیاوازه‌ هه‌ندىَ جار گومان له‌ یه‌كترى ده‌كه‌ن، دۆخى ئابوورى هه‌رێمى كوردستان له‌ رووى دابینكردنى پێداویستییه‌ سه‌ره‌كییه‌كانى ژیان زۆر هه‌ژاره‌ و به‌رگه‌ى چه‌ند مانگێك گه‌مارۆى ئابوورى ناگرین، به‌رهه‌مى خۆماڵى له‌ ئاستێكى زۆر خراپدایه‌، واته‌ كارتى ئابووریشمان سووتاوه‌.
* سه‌ركرده‌كان كه‌ ده‌ست به‌كار ده‌بن له‌ سوێندى یاساییان ئه‌وه‌ ده‌ڵێن كه‌ به‌رگرى ده‌كه‌ن له‌ پاراستنى سه‌روه‌رییه‌كان و پاراستنى خاكى ئه‌م هه‌رێمه‌، به‌ڵام له‌ناو خاكى خۆت خه‌ڵكى هه‌ژار شه‌هید ده‌كرێت، كه‌چى ئه‌و پاراستنه‌ى خاكه‌مان نه‌بینى؟ قسه‌ت چییه‌ له‌سه‌ر ئه‌مه‌؟
- ئه‌مه‌ له‌ خۆیان بپرسن كه‌ ئاخۆ چه‌نده‌ به‌ سوێنده‌كه‌یان پابه‌ندن!!.
* به‌گوێره‌ى ده‌ستوور كوردستان به‌شێكه‌ له‌ عێراق، به‌ڵام تا ئێستا حكومه‌تى ناوه‌ند هه‌وڵى ئه‌وتۆى نه‌داوه‌ بۆ وه‌ستاندنى ئه‌و تۆپبارانه‌و ده‌ستدرێژییانه‌ى ئێرن و توركیا ؟ ره‌هه‌نده‌كانى پشت ئه‌و بێده‌نگییه‌ى عێراق چین؟
- به‌شێك له‌وانه‌ى له‌ نێو ده‌زگاكانى عێراقى نوێن، نه‌ك حه‌ز به‌ وه‌ستاندنى ئه‌و بۆردوومانانه‌ ناكه‌ن، به‌ڵكو هه‌وڵده‌ده‌ن وه‌كو كارتى فشار له‌ دژى هه‌رێم به‌كارى بێنن، به‌شێكى دیكه‌ى بىَ هه‌ڵوێستییان په‌یوه‌ندى به‌و دابه‌ش بوونه‌ مه‌زهه‌بییه‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌ عێراق هه‌یه‌، شیعه‌كان به‌ گشتى له‌ ئێران نزیكن و سوننه‌كانیش له‌توركیا، واته‌ هه‌ستى مه‌زهه‌بگه‌رایى زۆر زاڵتره‌ به‌سه‌ر هه‌ستى نیشتمانى، ئه‌مه‌ش یه‌كێكه‌ له‌ كاره‌ساته‌كانى عێراقى نوىَ.
* وه‌ك چاودێرێكى سیاسى، چیت پێ باشه‌ بكرێت بۆ وه‌ستاندنى تۆپبارانى سنووره‌كان و قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌ى زیان به‌ركه‌وتووان و پێشێلكردنى سه‌روه‌رییه‌كانى هه‌رێم؟
- ده‌بىَ فشاره‌كان بۆ وه‌ستاندنى ئه‌و تۆپبارانكردنانه‌، رێكخراو و مه‌ده‌نیانه‌ و ئاشتیخوازانه‌ بن، هه‌روه‌ها فراوان بن، بۆ نموونه‌ ئه‌گه‌ر خۆپیشاندان ده‌كرىَ ده‌بىَ هه‌وڵ بدرىَ فراوان و رێكخراو بىَ، بۆ نموونه‌ ئه‌وه‌ى 24 ى ئاب له‌ هه‌ولێر كرا، به‌شێكى كه‌مى خه‌ڵك به‌شدارى تێدا كرد، چونكه‌ ئاماده‌كارییه‌كان لاواز بوون، هه‌روه‌ها ده‌بىَ كار بۆ ئه‌وه‌ بكرىَ له‌ پارچه‌كانى دیكه‌ى كوردستانیش خۆپیشاندانى گه‌وره‌ و مانگرتن دروست بكرىَ، ره‌وه‌ندى كوردى له‌ ئه‌ورِوپا به‌ تایبه‌ت له‌و وڵاتانه‌ى دژى ئه‌ندامێتى توركیان له‌ یه‌كێتى ئه‌ورِوپا خۆپیشاندانى گه‌وره‌ بكه‌ن و ده‌كیومێنته‌كان كه‌ به‌ڵگه‌ن له‌سه‌ر پێشێلكارى توركیا، به‌ تایبه‌ت كه‌ قسه‌ له‌سه‌ر به‌كار هێنانى چه‌كى قه‌ده‌غه‌كراو هه‌یه‌، هه‌روه‌ها ئه‌و مه‌ده‌نییانه‌ى بوونه‌ته‌ ئامانج بكرێنه‌ ده‌كیومێنت و له‌ رێى ره‌وه‌ندى كوردییه‌وه‌ بخرێنه‌ به‌ر ده‌ست دامه‌زراوه‌كانى وڵاتانى ئه‌ورِوپا و میدیا و حكومه‌ته‌كانیان و فشاریان له‌سه‌ر بكرىَ، كه‌ فشار بخه‌نه‌ سه‌ر توركیا، واته‌ هه‌تا بكرىَ ئامرازه‌كانى رووبه‌رِوو بوونه‌وه‌ ئه‌و دۆخه‌ مه‌ده‌نییانه‌ و سه‌رده‌مییانه‌ بن و به‌شێوه‌یه‌كى فراوان و گشتگیر رێك بخرێن.
http://www.zarikrmanji.com/Archive/2011-08-06-19-14-56/401-2011-09-02-04-10-46.html
بابه‌تى ئه‌رشیف...
هێمن میرانى: عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان تاکه‌ سه‌رکرده‌یه‌ که‌ دواى (11) ساڵ له‌ ده‌ستگیرکردنى هێشتا رێبه‌رایه‌تى بزووتنه‌وه‌که‌ى ده‌کات

دیدار
هێمن ئیبراهیم

هێمن میرانى وه‌ک چاودێرێکى سیاسى به‌رده‌وامى کاروبارى سیاسى تورکیایه‌،. له‌م دیمانه‌یه‌یه‌ى (چه‌تر)دا تیشک ده‌خاته‌ سه‌ر چه‌ند ته‌وه‌رێکى پرسى کورد له‌ باکوورى کوردستان.

چه‌تر/ زمان یه‌ کێکه‌ له‌ دیاریه‌ خواییه‌کان که‌ چى ده‌سه‌ڵاتدارانى تورک ده‌یانه‌ویت ئه‌م دیاریه‌ خواییه‌ به‌ کورد ره‌وا نه‌بینن؟
- زمان یه‌کێکه‌ له‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانى هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ک، زمانى کوردى له‌ تورکیا تا ئێستا نه‌بۆته‌ زمانى په‌روه‌رده‌یى و زمانى گوزارشت له‌ خۆکردن، ئه‌مه‌ش هه‌ڵبه‌ت په‌یوه‌سته‌ به‌و دۆخه‌ یاسایی و ده‌ستوورییه‌ى له‌ تورکیا کارى پێ ده‌کرێ. تا ئێستا به‌ گوێره‌ى ده‌قى ماددەی‌ سێى ده‌ستوورى تورکیا زمانى فه‌رمى زمانى تورکییه‌، هه‌روه‌ها به‌ گوێره‌ى ده‌قى مادده‌ی (66) هه‌موو ئه‌وانه‌ى به‌ گوێره‌ى رایه‌ڵى هاوڵاتى بوونه‌وه‌ به‌ تورکیا ده‌به‌سترێنه‌وه‌ پێیان ده‌وترێ تورک. واته‌ کورد وه‌کو پێکهاته‌یه‌کى خاوه‌ن تایبه‌تمه‌ندى تا ئێستا له‌ تورکیا له‌ رووى ده‌ستورییه‌وه‌ نه‌ناسراوه‌، راسته‌ له‌ رووى سیاسییه‌وه‌ هه‌ندێ گۆڕانکارى رواڵه‌تى به‌سه‌ر دۆخى کورد له‌ تورکیا هاتووه‌ و چه‌ندین جار سه‌رکرده‌کانى تورکیا باس له‌وه‌ ده‌که‌ن که‌ میله‌تى کورد به‌شێکن له‌ وڵاتى تورکیا، به‌ڵام ئه‌م لێدوانانه‌ ته‌رجه‌مه‌ نه‌کراون بۆ واقیع. تا ئێستا رێگه‌ نادرێ له‌ دادگاکان کورد به‌ زمانى خۆى به‌رگرى له‌خۆى بکات، له‌ خوێندن به‌ زمانى خۆى په‌روه‌رده‌ ببێ. ئه‌مه‌ پێشێلکردنى سه‌ره‌تاییترین مافه‌کانى مرۆڤه‌.
چه‌تر/ ئه‌م ململانێ و نه‌ناسینى کورد تاکه‌ى به‌رده‌وام ده‌بێ؟
- هه‌ندێ ئاماژه‌ى گۆڕان له‌م دۆخه‌دا له‌ ئارادا هه‌ن، به‌ڵام ئاماژه‌کان تێرى ئه‌و گۆڕانکارییه‌ خێرایانه‌ ناکه‌ن به‌سه‌ر دونیادا دێت، تا حکومه‌ت و هێزه‌ سیاسییه‌کانى تورکیا گۆڕانکارى به‌سه‌ر ئه‌و تێڕوانینه‌یان نه‌هێنن که‌ بۆ کورد هه‌یانه‌، که‌م و زۆر ئه‌م ململانێیه‌ به‌رده‌وامى هه‌ر ده‌بێ، بێگومان به‌رده‌وامى ململانێ ماناى ئه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێ که‌ دۆزى کورد هه‌ر وه‌کو ئێستا ده‌مێنێته‌وه‌، چونکه‌ ئه‌گه‌ر حکومه‌ت و ده‌وڵه‌تى تورکیاش هه‌نگاوى پۆزه‌تیڤ و بوێرانه‌ نه‌نێن، کورد خۆى ئیدى بێ ده‌نگ نابێ و به‌ جۆرێک له‌ جۆره‌کان موماره‌سه‌رى تایبه‌تمه‌ندییه‌کانى خۆى ده‌کات. له‌ ئێستادا ئاماده‌کارى بۆ ئه‌مه‌ ده‌کرێ.
چه‌تر/ ده‌سه‌ڵاتدارانى تورک چه‌ندین جار ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌که‌ن که‌ ئه‌وان له‌گه‌ڵ کورد ده‌گه‌نه‌ رێکه‌وتن به‌ڵام (په‌که‌که)‌ نه‌یهێشتووه‌ و نایه‌وێ؟
- راستیه‌ک هه‌یه‌ ده‌بێ له‌ کاتى لێکدانه‌وه‌ى دۆزى کورد له‌ باکورى کوردستان له‌به‌ر چاومان بێت، ئه‌ویش بوون و سه‌نگى (PKK)ه‌یه‌، ده‌وڵه‌تى تورکیا تا بۆى کرا به‌ هاوکارى ئه‌مریکا و ئیسرائیل و هێزه‌ هه‌رێمییه‌کانى وه‌کو ئێران و عێراقى جاران و سوریا و گه‌له‌کۆمه‌ى نێوده‌وڵه‌تى، هه‌وڵى ریشه‌کێش کردن و له‌ ناوبردنى (PKK) ى دا، بۆى نه‌کرا. ئێستا هه‌وڵ ده‌دات دۆزى کورد له‌ باکور و (PKK) له‌یه‌کترى جیا بکاته‌وه‌، ئه‌مه‌ هه‌رگیز روونادات، چونکه‌ کاریگه‌رى (PKK) له‌سه‌ر گۆڕه‌پانى سیاسى کوردى له‌ باکور هێنده‌ گه‌وره‌ و به‌ هێزه‌ که‌س ناتوانێ به‌سه‌رى بازدات، ته‌نانه‌ت هه‌موو ئه‌وانه‌ى له‌سه‌ر کورد ده‌بنه‌ په‌رله‌مانتار یان سه‌رۆک شاره‌وانى، ئه‌گه‌ر گلۆپى سه‌وزى (PKK) یان بۆ دانه‌گیرسێ، که‌س ده‌نگیان پێ نادات. واته‌ موسته‌حیله‌ به‌ بێ (PKK) قسه‌له‌ چاره‌سه‌رى پرسى کورد له‌ باکور به‌ ئاکام بگات. وێڕاى پێگه‌ جه‌ماوه‌رییه‌که‌ى خۆى له‌ باکور و له‌سه‌ر کۆى کایه‌ى سیاسى له‌ تورکیا، (PKK)مافى خۆیه‌تى رێگه‌ نه‌دات فه‌رامۆش و په‌راوێز بخرێ، چونکه‌ (PKK) منه‌تى گه‌وره‌ى به‌سه‌ر زیندوو هێشتنه‌وه‌ى کورد بوون له‌ تورکیا هه‌یه‌.
چه‌تر/ هێشتنه‌وه‌ى ئۆجه‌لان له‌زیندان تا چه‌ند ده‌بێته‌ مایه‌ى چاره‌سه‌رکردنى کێشه‌کانى کورد و تورک؟
- به‌ڕێز ئۆجه‌لان ناوێکى دیار و کاریگه‌ره‌ له‌ مێژووى بزاڤى ئازادیخوازى کوردى له‌ باکور، تاکه‌ سه‌رکرده‌یه‌ که‌ پاش یانزه‌ ساڵ له‌ ده‌ستگیرکردنى هێشتا رێبه‌رایه‌تى بزاڤه‌که‌ى ده‌کات، بێگومان ناتوانرێ کاریگه‌رى ئۆجه‌لان له‌سه‌ر رووداوه‌کان فه‌رامۆش بکرێ، هێشتا لێدوانه‌که‌ى ئه‌و له‌ رێى پارێزه‌ره‌کانییه‌وه‌ له‌ لاى میدیا و شه‌قامى تورکیاوه‌ کاریگه‌ر و بایه‌خى گه‌ورەی‌ خۆى هه‌یه‌ و به‌ بایه‌خه‌وه‌ بڵاوده‌کرێته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ماناى سه‌نگى ئه‌و پیاوه‌یه‌ له‌سه‌ر گۆڕه‌پانه‌که‌، ئه‌گه‌ر چى ده‌ستگیریش کراوه‌.
چه‌تر/ په‌یوه‌ندى ئابورى به‌هێز له‌ نێوان هه‌رێمى کوردستان و تورکیا هه‌یه‌، ئه‌م په‌یوه‌ندییه‌ له‌ رووه‌ سیاسییه‌که‌ى هێنده‌ به‌هێز نیه‌، بۆ؟
- تا ئێستا بۆ تورکیا بێ کێشه‌ تره‌ په‌یوه‌ندیه‌ ئابورییه‌کانى له‌گه‌ڵ هه‌رێمى کوردستان بباته‌ پێشه‌وه‌ له‌ په‌یوه‌ندییه‌ سیاسییه‌کانى، هۆکارى ئه‌مه‌ زۆره‌، جگه‌ له‌ دیوى قازانجى ئابورى، کێشه‌ى دیوه‌ سیاسییه‌که‌ په‌یوه‌ندى به‌ دۆخى ناوخۆى تورکیاوه‌ هه‌یه‌، دۆزێک له‌ تورکیا هه‌یه‌ پێى ده‌ڵێن دۆزى کورد، هێشتا ئه‌وان له‌سه‌ر ناونانى رێک نه‌که‌وتوون، وڵاتێک هه‌یه‌ ناوى کوردستانه‌، ئێره‌ هه‌رێمى کوردستانى عێراقه‌، ئه‌وان جارێ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ رێک نین که‌ وشه‌ى کوردستان بناسن یان نا، تا ئێستاش له‌ ئه‌ده‌بیاتى سیاسى فه‌رمى تورکیا وشه‌یه‌ک ناناسرێ ناوى کوردستان بێ، سه‌رنج بده‌ن کاتێک سه‌رکرده‌کانیان دێنه‌ کوردستان زۆر به‌ وریایى قسه‌ ده‌که‌ن، به‌رده‌وام ئێره‌، یان ئێوه‌، یان ئیداره‌ى کوردى له‌ عێراق به‌کار دێنن، زۆر خۆیان ده‌پارێزن نه‌باده‌ چه‌مکى کوردستان به‌کار بێنن. ئه‌مه‌ وه‌کو باسم کرد په‌یوه‌سته‌ به‌ یه‌کلانه‌بوونه‌وه‌ى چاره‌سه‌رکردنى پرسى کورد له‌ باکورى کوردستان که‌ بێگومان له‌گه‌ڵ ئێره‌ ره‌نگدانه‌وه‌یان به‌سه‌ر یه‌کترى هه‌یه‌.
چه‌تر/ تورکیا چه‌کدانانى (PKK)ى وه‌کو پێش مه‌رج داناوه‌ بۆ چاره‌سه‌رکردنى پرسى کورد، ئه‌مه‌ بۆ؟
- تورکیا تا بۆى بکرێ (PKK) دووره‌ په‌رێز ده‌کات و لاوازى ده‌کات، بێگومان یه‌ک چرکه‌ش ته‌نازول ناکات له‌ ناساندنى په‌که‌که‌ وه‌کو بزاڤێکى تیرۆریستى، خۆى ناپارێزێ له‌ هه‌موو هه‌وڵێک بۆ له‌ناوبردنى، چونکه‌ په‌که‌که‌ رێگرى سه‌ره‌کیه‌ له‌وه‌ى تورکیا بیه‌وێ به‌و جۆره‌ قسه‌ له‌باره‌ى دۆزى کورد بکات وه‌کو ئه‌وه‌ى خۆى ده‌یه‌وێ. ئه‌وه‌ى په‌یوه‌ندى به‌ چه‌کدانانى (PKK)ه‌وه‌ هه‌یه‌، ئه‌و پارته‌ له‌ خۆڕا چه‌کى هه‌ڵنه‌گرتووه‌، ئامانجى ره‌واى هه‌یه‌، تا ئه‌و ئامانجانه‌ نه‌یه‌نێته‌ دى چۆن چه‌ک داده‌نێ، له‌ لایه‌کى دیکه‌ په‌که‌که‌ له‌ خراپترین دۆخدا خۆى راگرت، ئێستا چۆن چه‌ک داده‌نێ، له‌ کاتێک به‌ تێڕوانینى من ئێستا (PKK) له‌ هه‌موو لایه‌کدا له‌ دۆخێکدایه‌ که‌ ئاماژه‌کانى هێز و کاریگه‌رى گه‌وره‌تره‌ له‌ لاواز بوون و خۆبه‌ده‌سته‌وه‌دان. ئه‌گه‌ر دۆزى کورد به‌ راستى که‌وته‌ سه‌ر خه‌تى چاره‌سه‌رى و ده‌وڵه‌تى تورکیا وازى له‌ کات به‌سه‌ر بردن و درۆکردن له‌گه‌ڵ خه‌ڵک هێنا، ئه‌گه‌ر ئه‌و متمانه‌یه‌ دروست بوو که‌ کوردیش ده‌توانێ وه‌کو تورک له‌و وڵاته‌ به‌شدار بێ له‌ هه‌موو کایه‌کانى ژیان و موماره‌سه‌ى تایبه‌تمه‌ندییه‌کانى خۆى بکات، ئه‌گه‌ر گه‌ره‌نتى دروست بوو که‌ ئیدى پێویستى سه‌رده‌مى چه‌ک نه‌ماوه‌، بێگومان (PKK)خۆى چه‌ک داده‌نێ. به‌ڵام ئه‌مانه‌ له‌ ئێستادا بوونیان هه‌یه‌؟ بێگومان نه‌خێر.
چه‌تر/ له‌ ئێستادا دۆزى کورد له‌ ئه‌جێنداى جیاجیاوه‌ هه‌وڵى چاره‌سه‌رکردنى بۆ ده‌درێ، تۆ ئه‌م دۆخه‌ چۆن لێک ده‌ده‌یته‌وه‌؟
- به‌رده‌وام له‌ تورکیا له‌ کاتى نزیک بوونه‌وه‌ له‌ هه‌ڵبژاردنه‌کان ساحه‌ى سیاسى چالاک ده‌بێ و بابه‌تى نوێ دێته‌ نێو کایه‌که‌وه‌، پارتى داد و گه‌شه‌پێدان که‌ ئێستا له‌ تورکیا حاکمه‌، له‌ ساڵى (2005) ه‌وه‌ قسه‌ له‌ چاره‌سه‌رکردنى پرسى کورد ده‌کات، هه‌ندێ هه‌نگاوى شه‌رمنانه‌ى ناوه‌، به‌ڵام له‌ ئاستى پێداویستیه‌کانى خه‌ڵک و دۆخه‌که‌ نیه‌، بڕیار بوو پرۆژه‌یان هه‌بێ به‌ ناوى کرانه‌وه‌ى دیموکراسى، به‌ داخه‌وه‌ ته‌نیا قسه‌ بوو، هێچ ورده‌کارییه‌کى ئه‌و پرۆژه‌یه‌ نه‌درکێندرا و که‌س نه‌یزانى له‌ چ روانگه‌یه‌که‌وه‌ و به‌ چ میکانیزمێک قسه‌ له‌چاره‌سه‌رى ده‌کرێ، هێنده‌ روون بۆوه‌ که‌ حکومه‌تى تورکیا ده‌یه‌وێ وه‌کو ئه‌وه‌ى خۆى ده‌یه‌وێ دۆزى کورد چاره‌سه‌ر بکات نه‌ک وه‌کو ئه‌وه‌ى کورد ده‌یه‌وێ. ئه‌مه‌ش هه‌رگیز جێى قبوڵ کردن نیه‌ و نه‌بووه‌. پارته‌ کوردییه‌کان به‌ تایبه‌ت (BDP)که‌ خاوه‌نى فراکسیۆنى په‌رله‌مانیه‌ زیاتر له‌ (95) شاره‌وانى گه‌وره‌ى له‌ تورکیا به‌ ده‌سته‌، پرۆژه‌ى خۆى هه‌یه‌ و داواى ئۆتۆنۆمى دیموکراسى ده‌کات که‌ ماناى دابه‌شکردنى ده‌سه‌ڵاته‌کان له‌ نێوان سه‌نته‌ر و هه‌رێمى ئۆتۆنۆمه‌کان (Decentralization) به‌ڵام تا ئێستا وه‌ڵامى پۆزه‌تیڤ بۆ به‌رنامه‌که‌ى ئه‌وانیش نیه‌، ته‌نانه‌ت زۆر به‌ توندى ره‌ت کراوه‌ته‌وه‌. ئێستا ماوه‌ته‌وه‌ بزانین ئه‌و هه‌ڵبژاردنانه‌ى بڕیاره‌ له‌ ناوه‌ڕاستى ئه‌مساڵ بکرێ بۆ پارله‌مانى تورکیا، چى نوێ بۆ چاره‌سه‌رکردنى دۆزى کورد دێنێته‌ کایه‌وه‌!!!.
Tuesday, May 10, 2011

http://www.chatrpress.com/(A(hly14_A8zQEkAAAAM2Y1ODM4NGQtMTI4Yy00YzI1LTk2MGQtMDIzMWQ2M2Y5OTc1CCe9iEnMtQHcd76Nl8kibbncA9k1))/Detail.aspx?id=4477&LinkID=6

Thursday 10 January 2013

ده‌قى دیمانه‌كه‌مان ( به‌ فایلى ده‌نگى ) له‌ گه‌ڵ رادیۆى كوردى ده‌نگى ئه‌مریكا كه‌ هاورِىَ به‌ڵێن ساڵح ئاماده‌ و پێكه‌شى كرد ده‌رباره‌ى لێكه‌وته‌كانى شه‌هید كردنى سىَ چالاكوانى سیاسى باكورى كوردستان له‌ پاریس... هیوادارم جێى سه‌رنج بىَ.

http://www.dengiamerika.com/content/article/1581552.html

Friday 4 January 2013

دیوانی وه‌زاره‌تی ناوخۆ: ئەو شوێنانەی کامێرای 'پۆینت تو پۆینت'یان تێدایە 90% رووداوی هاتووچۆ تێیاندا کەمبووەتەوە

به‌ڕێوه‌به‌ری گشتیی دیوانی وه‌زاره‌تی ناوخۆی هەرێمی کوردستان دەڵێت، "زۆرینەی تاوان و دزیکردنەکان بە ماتۆڕسکیلی بێ سەرەتا ئەنجام دەدرێن&...