لە ٢٠١٠ پرۆژەیەکمان بۆ ئاشتی لە تورکیا پێشکەش کرد
ئەو کات لە کەناڵە جیاجیاکانی میدیا بە گەرمیەوە باس کرا
فەموون ئەمە پرۆژەکەیە

كوردێك، پرۆژه‌ی‌ ئاشته‌وایی‌ نیشتمانی‌ له‌ توركیا ئاماده‌ ده‌كات



PUKonline

به‌ ئامانجی‌ سه‌قامگیركردنی ستراتیژیه‌تی‌ ئاشته‌وایی‌ نیشتمانی‌ و كۆتاییهێنان به‌ كێشه‌ی‌ كورد له‌ توركیا، توێژه‌رێكی‌ كورد پرۆژه‌یه‌ك ئاراسته‌ی‌ سه‌رۆك كۆمار و سه‌رۆكی‌ حكومه‌ت و په‌رله‌مانتارانی‌ توركیا ده‌كات. دەقی پڕۆژەی هێمن میرانی بۆ ستراتیجیەتی ئاشتەوایی نیشتیمانی لە توركیا:

ستراتیجیەتی ئاشتەوایی نیشتیمانی لە توركیا
لە لایەن لێكۆڵەری كورد
هێمن میرانی لە هەرێمی كوردستان – عێراق
هەولێر 2010.8.29

ستراتیجیەتی ئاشتەوایی نیشتیمانی لە توركیا

بەڕێزان: سەرۆك كۆمار و سەرۆك وەزیران و سەرۆكی پارلەمانی توركیا

بەڕێزان فراكسیۆنەكانی نێو پارلەمانی توركیا

بەڕێزان لە پارتی كرێكارانی كوردستان

سڵاو و رێز...

زمانی چەك بۆ یەكلا كردنەوەی كێشەكان لە 26 ساڵی رابردوو جگە لە خوێن رشتن و نا ئۆقرەیی و گرژی بۆ توركیا و ناتەبایی و كینە لە نێوان كورد و تورك، هیچی دیكەی لێ سەوز نەبوو. ئەزموونی ئەو ساڵانە سەلماندوویەتی كە هیچ لایەنێك ناتوانێ بە توندوتیژی بەرامبەرەكەی بخات . بۆیە كە ئێستا توركیا لە پرۆسەیەكی زۆر هەستیار نزیك دەبێتەوە كە ریفراندۆمە لەسەر ریفۆرمە دەستوورییەكان لە 12 ی سێپتەمبەری 2010، و خۆشبەختانە ئەم كاتەش هاوتەریبە لە گەڵ حەوتەمین ئاگر بەستی پارتی كرێكارانی كوردستان PKK كە لە 13 ی ئۆگەست تا 20 ی سێپتەمبەر درێژەی دەبێت. رای لە یەكتر نزیكمان گوێ لێ دەبێ دەربارەی چارەسەركردنی پرسی كورد لە توركیا، بۆ نمونە پێشهاتێكی نوێیە كە بەڕێز كەماڵ كلچدار ئوغلو رایگەیاند كە ئاساییە دانوسان لە گەڵ PKK بكرێ و لێبوردنی گشتی رابگەیەندرێ. هەروەها بەڕێز سەرۆك كۆمار عەبدوڵڵا گویل گوتی كە بە هەردوو میكانیزمی دیبلۆماسی و شەڕ رووبەرووی PKK دەبنەوە. پێشتر PKK ەش لە چەندین بۆنە رایانگەیاندووە كە مەرج نیە توركیا راستەوخۆ لە گەڵ خۆیان دانوسان بكات، رێگەی دیكە زۆرە. ئەم دەرفەتەی ئاگر بەست و هەڵوێستی لایەنە جیاجیاكانی نێو توركیا هی ئەوەیە كە لە دەست نەدرێ. من وەكو لێكۆڵەرێكی كورد كە ئاگاییەكم دەربارەی پرسەكانی توركیا هەیە، وەكو ئەركێك بۆ بەشداری كردن لە چەسپاندنی ئاشتی لەو وڵاتە پرۆژەیەك پێشنیار دەكەم بۆ لایەنە پەیوەنددارەكان. كە لە خوارەوە ئاماژە بە خاڵەكانی دەكەم.

دروستكردنی كۆمیتەی ئاشتەوایی نیشتیمانی

ئێستا لە لای زۆرینەی هاوڵاتیانی توركیا و هێزە سیاسییەكان روون بۆتەوە كە پێویستە كار بۆ نەهێشتنی توندوتیژی بكرێ، توركیا پێویستی بە سەقامگیری و ئۆقرەیی هەیە بۆ ئەوەی پێشبكەوێ و ئابورییەكەی پێش بخات و گوزەرانی باشتر بۆ هاوڵاتیەكانی فەراهام بكات. بە داخەوە تا ئەمڕۆ بە دیقەتەوە كار بۆ فەراهامكردنی سەقامگیری نەكراوە، حكومەت پرۆژەیەكی شەرمنانەی بە ناوی كرانەوەی دیموكراسی راگەیاند و نەخشەی رێگای ئەم پرۆسەی پێشكەش نەكرد، ئۆپۆزیسیۆن دەڵێ دۆزی كورد بە رێگەی شەڕ چارەسەر ناكرێ، بەڵام پلانی چارەسەریش ناخاتە روو. ئاشكرایە كە هۆكارەكەی چییە، هیچ لایەنێك نایەوێ لە ترسی شەقامی توركیا و رای گشتی بە دیقەتەوە هەنگاو بۆ چارەسەری بنێ، چونكە دیوارێكی گەورەی ترس دەربارەی پرسی كورد لە لای هێزە سیاسییەكان هەیە، ترسیان هەیە كە ئەگەر بە جددی هەنگاوی دروست هەڵبگرن، رای گشتیان لێ قاو بدرێ و ئاستی جەماوەرییان دابەزێ. لە ترسی ئەم شیمانەیە نە حكومەت دەتوانێ هەنگاوی جددی هەڵگرێ و نە ئۆپۆزیسیۆن بەرنامە و نەخشەی رێگای چارەسەری پێیە.

لەم روانگەیەوە من پێشنیار دەكەم لە ژێر چەتری سەرۆكایەتی كۆمار كۆمیتەیەكی ئاشتەوایی نیشتیمانی دروست بكرێ كە نوێنەری حكومەت و ئۆپۆزیسیۆن و سوپا و كورد لە خۆ بگرێ و بە وردی دیراسەی رێگاكانی چارەسەر كردنی پرسی كورد بكات. ئەم كۆمیتەیە یان راستەوخۆ نوێنەری كوردی تیا بێ، یان لە گەڵ پارتی ئاشتی و دیموكراتی وەكو نوێنەری كورد دانوسان بكات. بە بێ گومان ئەو كات PKK ەش پاڵپشتی لەم میكانیزمە دەكات، چونكە پارتی ناوبراو هیچ كاتێك مەرجی ئەوەی نەبوو كە تەنیا دەبێ دانوسان لە گەڵ خۆی بكرێ. كارێكی باش دەبێ ئەگەر ئەو كۆمیتەیە لە گەڵ سەرۆكی دەستگیر كراوی PKK بەڕێز عەبدوڵڵا ئۆجەلانیش گفتوگۆ بكات، هەروەها میدیا و دامەزراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی بۆ ئامادەكردنی رای گشتی توركیا بە كارایی بەشداری بكەن.

ئەم كۆمیتەیە لە بەر ئەم خاڵانە دەتوانێ زۆر هەنگاوی باش هەڵگرێ:-

یەكەم: چونكە هەموو لایەنەكان تیایدا ئەندام دەبن، كەس ناتوانێ پرسەكە وەكو كارتی سیاسی لە دژی بەرامبەرەكەی بەكار بێنێ.

دووەم: دەتوانرێ بۆ رای گشتی روون بكرێتەوە كە چ لایەنێك بەربەستی سەرەكی بەردەم ئاشتەوایی نیشتیمانییە لە توركیا. ئەمەش لە رێی هەڵوێستی لایەنەكان لە نێو ئەم كۆمیتەیە روون دەبێتەوە. چونكە بەردەوام لە كاتی هەڵبژاردندا هەموو هێزە سیاسیەكان وەكو كارتی سیاسی چارەسەركردنی پرسی كورد بە رێی ئاشتیانە بە پێویست دەزانن و كاتێك كار دێتە سەر كردار، دەكشێنەوە و نەخشەی رێگایان نیە.

سێیەم: دەبێ ئەم كۆمیتەیە بۆ گەلانی توركیا روونی بكاتەوە كە كورد و تورك پێویستە لە گەڵ پێكهاتەكانی دیكە وەكو هاوڵاتی لە چوارچێوەی وڵاتدا پێكەوە بژین، بەشدارن و هاوبەشن لە وڵات و كەس میوان نیە. بەم كارە لە لایەك هەستی نامۆیی كورد كەم دەبێتەوە، هەروەها توركیش وەكو میوان و دوژمن سەیری كورد ناكات.

چوارەم: ئەم كارانە كاتێك دروست دەبن ئەگەر دەوڵەتی توركیا بە حكومەت و ئۆپۆزیسیۆن و سوپا و میدیا و دامەزراوە مەدەنییەكان بەو راستییە گەیشتبن كە چیتر ناكرێ بینەری توندوتیژی و كوژرانی رۆڵەكانیان بن بە دەستی برای خۆیان.

پێنجەم: ئەم ئەركە بێ دوژمن و نەیار نیە، بێگومان جورئەت و بوێری دەوێ، لەمبارەیەوە پێشنیار دەكەم بەڕێز عەبدوڵڵا گویل سەرۆك كۆماری توركیا لە رێی بانگهێشت كردنی فراكسیۆنەكانی نێو پارلەمانی توركیا و سەرۆكایەتی حكومەت و سوپا پێشنیاری كۆمیتەیەكی لەم جۆرە بكات، چونكە سەرۆكی كۆمار كەسایەتیەكی بێ لایەنە و لەسەر هیچ پارتێك حساب ناكرێ.

شەشەم: بۆ پاڵپشتی لە وەها كارێك، پێشنیار دەكەم پارتی كرێكارانی كوردستان PKK پاڵپشتی خۆی رابگەیەنێ و ئاگربەستەكەی بۆ كاتێكی دوورتر درێژ بكاتەوە و دووپاتی بكاتەوە كە دەكرێ BDP وەكو موخاتبی كورد بۆ چارەسەری ئاشتیانە قەبوڵ بكرێ.

حەوتەم: دەوڵەتی توركیا بۆ چارەسەركردنی ئەم پرسە، دەتوانێ هاوكاری راستەوخۆ یان نا راستەوخۆ لە لایەنی سێیەم وەربگرێ، ئەو لایەنە سێیەمە دەكرێ نەتەوە یەكگرتووەكان یان سەرۆك كۆماری عێراق، یان سەرۆكی هەرێمی كوردستان یان هەر دەوڵەتێكی دیكەی سێیەم بێت.

هەشتەم: رەنگە دواخستنی زیاتری چارەسەركردنی ئاشتیانەی پرسی كورد، وێڕای ئەوەی كوشتاری زیاتری لێ دەكەوێتەوە و ئابوری توركیا زیاتر بەرەو رووخان دەبات، شیمانەی دروستبوونی شەڕی ناوخۆ لە نێوان كورد و تورك زیاتر دەبێ، ئەمەش لە رێی بەردەوام بوونی رق و كینەی زۆر لە نێوانیان و هاندانی جیاكاری و دوژمنایەتی لە نێوان كورد و تورك لە لایەن هەندێ هێز و لایەنەوە.

حزب لێرە و حزب لەوێ
هێمن میرانی
ئەم وتارە لە بنەڕەتدا لە گۆڤاری لڤین بڵاوکراوەتەوە، گۆڤاری
K21

یش لای خۆی بڵاوی کردۆتەوە
سوپاس بۆ مامۆستا مومتاز حەیدەری
لەم لینکە وتارەکە بخوێنەوە
http://kurdistan-21.net/10-11/46.pdf

ئەمڕۆ دەست پێ دەکەن...

هێمن میرانی

رۆژنامەکەیان زۆر باشە، هەرچەندە هێشتا تۆزێک لاگیری پێوە دیارە ئەمەش لە بارودۆخی کوردستان کارێکی چاوەڕوان کراوە, رەنگە لەمە زیاتر داوا کردن کارێکی نەکردە بێ.
بە بەراورد بەو گۆڤار و رۆژنامانەی لە سەرەوە خۆیان بێ لایەن پیشان دەدەن و لە ژێرەوەش لەم و لەو دەخۆن، ئەو رۆژانامەی ئەوان زۆر سەرکەوتوو و پرۆفیشناڵە.
ئێستا کە فراوان بوون و بونەتە تەلەفزیۆن و رۆژنامە و سایت و رادیۆ، ئەرکیان زەحمەتترە. من هەندێ لە رۆژنامەوانە بەراییەکانی ئەو دەزگایەم خۆش دەوێ و بە دۆست و ئازیزی خۆمیان دەزانم. ئەمڕۆش کە دەست پێ دەکەن پاش چاوەڕوانی و شەڕێکی زۆر کە لە سەرەتاوە بەر دەرگای گرتوون، ئەرکیان زۆر زەحمەتە.
لەسەر سەرچاوەی داراییان تەقەیەکی گەورەیان لەسەر کرا، ئێستاش بۆ بچووک کردنەوەیان پێشگر و پاشگری سەیریان بۆ دروست کردوون. ئەمانە دەکرێ ببنە مایەی هێز بۆ ئەوان...
لەو دۆخەدا راگرتنی هاوسەنگی و بوون بە دەزگا و مینبەرێک کە هەموو دەنگەکان و هەموو دیوەکانی ئەو شتانە روودەدەن لە خۆ بگری کارێکێ نوێیە بەڵام ئاسان نیە...
وا چاوەڕێ دەکەم ئەوان ببنە هۆکاری لە خۆگرتن و گواستنەوەی ئەو جیاوازیانە و لە مەودایەکی یەکسان بەرامبەر بە هەموان بوەستن..
پیرۆزباییان لێ دەکەم و هیوادارم لە ئاستی چاوەڕوانی ئێمە بن

هەندێ سەرنج لەسەر وتارەکەی هاوڕێم سۆران جاف..

پێشەکی وتارەکەی بخوێننەوە بەر لەوەی سەرنجەکانی من بخوێننەوە...

وتارەکەی سۆران جاف لەم لینکەدا هەیە 

http://sbeiy.com/article_detail.aspx?ArticleID=6613&AuthorID=1106

هاوڕێم سۆران گیان.. بە دیقەتەوە وتارەکەتم خوێندەوە و پڕە لە دڵسۆزی.. هەندێ سەرنجم هەیە لە گەڵ ئەوەی لە ئەکاونت و پەیجەکەشم وتارەکەت بڵآو دەکەمەوە.. ئەو بیرۆکەیە بە لای منەوە نوێیە و بیرم لێ کردەوە، مەبەستم بیرۆکەی هاوسەنگی هێزە..من بە جۆرێکی دیکە لەو بابەتە دەگەم:

یەکەم: هەموو هێزێکی سیاسی مافی خۆیەتی هەوڵی فراوان کردنی بنکەی جەماوەری خۆی بدات بە مەرجێکی لەسەر رێگە و بە میکانیزمی شەرعی بێ. لەم رووەیەوە نەک بە تەنیا پارتی، بەڵکو یەکێتیش هەمان نەخۆشی هەبووە، بە رێگەی نا شەرعی وەکو بەکارهێنانی سامانی گشتی بۆ راکێشانی سەرنجی خەڵک، کڕینی خەڵک، بڵاوکردنەوەی زیاتری نا عەدالەتی لە رێی فراوانکردنی بازنەی جیاوازییەکان لە سەر بنەمای وەلائی حزبی کە یەکسان بووە بە دەستکەوتنی کار و سەروەتی باش و بە پێچەوانەکەشی. هەروەها لە رێگەی ساختەکاری لە هەڵبژاردن و فشاری سیاسی بۆ سەر هێزە جیاوازەکانی دیکە لە رێی سوتاندنی بارەگاکانیان، فشار خستنە سەر کادر و لایەنگرەکانیان. مەترسیەکە لەوەیە رێگەی فراوانخوازیەکە مەترسیدار و ناشەرعیە.

دووەم: بە بڕوای من ئەو نەخۆشیە لە جەستەی حزبەکانی دیکەش هەیە، گوزارشت لێ کردنی وەستاوەتە سەر سەنگ و قەبارە و فۆرمی دەربڕین. بۆ نمونە ئەو هەڵمەتەی کرایە سەر لقی ٤ ی پارتی دەکرێ بە نیشانەی قەبوڵ نەکردنی پارتی لە سلێمانی لە لایەن حزبەکانی دیکەی وەکو یەکێتی و گۆڕان لێک بدرێتەوە بە هەمان ئەو نەفەسەی پارتی هەتا بۆی بکرێ لە هەولێر و دهۆک گۆڕان و یەکێتی و یەکگرتوو دەکوشێ و مەودای کاریان بەر تەسک دەکاتەوە.

سێیەم: ئەو نەخۆشیە بۆیە لە پارتی زیاتر دەرکەوتووە چونکە پارتی جومگە گرنگەکانی دەسەڵاتی لە کوردستان گرتۆتە دەست و دەیەوێ لە پەنای دەنگی خەڵکەوە بە رێگەی دیکە بەردەوامی بەو دۆخە بدا. بۆ نمونە من هەرگیز مەترسیم لەوە نیە کە با دەستوور بە تەنیا بە پاڵپشتی پارتی بخرێتە راپرسیەوە، بەڵآم مەترسی لەوەیە کە گزی و ساختەکاری زۆر بۆ سەرخستنی بە شێوەی سیستماتیکی ئامادەکاری بۆ بکرێ کە دواجار پارتی گەورەتر لە قەبارەی خۆی دەکاتە حزبی یەکەم و گەورە لەسەر بناغەیەکی ساختە کە گوزارشت نەبێ لە پێگەی راستەقینەی ئەو حزبە یان هەر حزبێکی دیکە.

چوارەم: ئەو رەخنانەی لە جەنابی سەرۆک بارزانیت گرتووە لە گەڵت جیاواز نیم و دەست خۆشیم هەیە، هەمان سەرنجم هەیە کە سەرۆک بە رێی هەڵەدا دەبردرێ و نەیتوانیووە تا ئەندازەی چاوەڕوانی خەڵک سەرۆکی هەمووان بێ. ئەو هەوڵانەی ئێستا و ئەو پەلە پەلیەی بۆ ریفراندۆم کردن لەسەر دەستوور هەیە کە ئامانجی یەکەم و بنەڕەتی رەخساندنی دەرفەتی قانونیە بۆ کاندیدبوونەوەی سەرۆک بۆ دەورەیەکی دیکە یەکێکە لە هەڵە گەورەکان. چونکە پارتی دڵنیا نیە لە سەرکەوتنی راپرسی ( هەڵبەت ئەگەر دەنگدانێکی پاک بکرێ)، لە نەبوونی بارزانیشیدا کاندیدێکی ئەوەندە بەهێز وەکو ئەویان نیە کە بتوانێ لە هەڵبژاردنی راستەوخۆدا لە دۆخی ئێستا بە تەنیا دەنگی لایەنگرانی پارتی زەمانی دەرچوونی هەبێ. لەم سۆنگەیەوە ئەو گەمەیەی لە کەیسی دەستوور دەکرێ بە لێکدانەوەی من لە کاتی بوونی ریفراندۆمێکی پاک و بێ ساختەکاری پارتی زەرەرێکی تیا دەکا زۆر گەورە...

لە خاڵێکدا رەنگە جیاواز بم. من دژی ئەوەم هەموو شت بە سازان و رەزامەندی  هەمووان بکرێ، خۆت پسپوڕی لە زانستی سیاسەت و ئەو کارە جگە لە نا سەقامگیری و حکومەتێکی لاواز و بێ کردار هیچی دیکەی لێ سەوز نابێ. بە دیوێکی دیکە بۆ رێگە گرتن لە پاوانخوازی ناشەرعی دەبێ هەوڵی پتەوکردنی دامودەزگا لە وڵاتی ئێمە بدرێ، بۆ ئەوەی نە پارتی و نە هیچ هێزێکی دیکە نەتوانێ داهاتی نەوت، سەیارەی وەزارەتی کارەبا، دائیرەی نفوس بۆ تەزویرکردنی نفوس بۆ دەنگدەر، مودیر مەکتەب بۆ ساختەکردنی دەنگی خەڵک، ئاسایش و پێشمەرگە بۆ چەند جار دەنگ دان و چاو سوورکردنەوە لە لایەنگری حزبەکانی دیکە بەکار نەهێندرێن. ئەگەر ئەو پرۆسەی بە سیاسی کردن Politiciseی کۆمەڵگەی مەدەنی و دامەزراوە نیشتیمانیەکان سنووری بۆ دابندرێ و کەم بکرێتەوە، لەو دیوە هیچ هێزێک ناتوانێ بە ناشەرعی هەیمەنەی خۆی بسەپێنێ و خۆی فراوان بکا.

مەترسیە جدیەکە لەوەیە کە ئەو پرۆسەی گەورە بوونە بە رێگەی راکێشانی سەرنجی خەڵک نیە بۆ بەرنامەیەکی سیاسی دیاریکراو بە قەد ئەوەی لەسەر کۆمەڵێک میکانیزمی نا شەرعین کە دواجار تەواوی کۆمەڵگە بە سیاسی دەکا.

هێمن میرانی

فەرموون با خەڵک یەکلای بکاتەوە

هێمن میرانی

دوایین راگەیاندراوی سەرکردایەتی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان و کۆڕەکەی بەڕێز مەسرور بارزانی – ئەندامی مەکتەبی سیاسی پارتی دیدی هەردوو حزبی حوکمڕان و هاوپەیمانی بەرامبەر بە پرسی دەستووری هەرێمی کوردستان روونتر کردەوە. ئێستا لە سەر گۆڕەپانی سیاسی کوردستان لە نێو پێنج حزبە گەورەکەی کوردستان دوو بەرە هەیە. یەکەم چوار حزب ( سێ ئۆپۆزیسیۆنەکە) و یەکێتی لەگەڵ گەڕانەوەی رەشنووسی دەستورن بۆ هەموارکردنەوە بەر لەوەی بخرێتە راپرسی. بەرەی دووەم پارتی دیموکراتی کوردستانە ( رەنگە هەندێ حزبی دیکەی بچووکیش هەبن) لە گەڵ ئەوەن راپرسی بکرێ و دەستوور رێکارە یاساییەکەی خۆی بگرێ جا بە سەرکەوتن یان رەت کردنەوە بخرێتە راپرسی.

ئەرگومێنتی بەرەی یەکەم کە داوای گەڕانەوەی دەستور دەکەن پەیوەندی بە کۆمەڵێک خاڵی بنەڕەتیەوە هەیە کە پەیوەندیان بە شیوازی هەڵبژاردنی سەرۆکی هەرێم ( داوا دەکەن سەرۆک لە جیاتی راستەوخۆ لە پارلەمان هەڵبژێردرێ) و دەسەڵاتەکانی سەرۆکی هەرێم و هەندێ دامودەزگای وەکو ئەنجومەنی ئاسایشی هەرێم و دەسەڵاتەکانی. ئەو بەرەیە ( بە رەسمی گۆڕان ئەوەی راگەیاندووە) کە دژی ئەوەن ئەو دەستوورە بخرێتە راپرسیەوە ( چونکە ئەوان دەلێن ئەو دەستوورە بە باڵای سەرۆکی ئێستای هەرێم نوسراوەو دەسەڵاتی بنەماڵەکەی پتەو دەکا – بزوتنەوەی گۆڕان) و لایەنەکانی دیکەی نێو ئەو بەرەیە سەرنجیان لەسەر دەسەڵاتەکانی سەرەوە هەیە و یەکێتیش کە بەرەسمی تازە هاتۆتە نێو ئەو بەرەیە وەکو لە دوایین راگەیاندراویان هاتووە داوای سازانی نیشتیمانی دەکەن و دیار نیە ئەوان سەرنجیان لە سەر کوێی دەستوور هەیە.

ئەرگومێنتی بەرەی دووەم کە لە وتە و راگەیەندراوەکانی پێشووی سەرکردایەتی پارتی و کۆڕەکەی بەڕێز مەسرور بارزانی بە روونی دەرکەوتن ئەوەیە کە ئەوان باوەڕیان وایە کەس لە رووی قانونیەوە ئەو مافەی نیە دەستوور بگەڕێنێتەوە پارلەمان، چونکە تەواوی رێکارە قانونیەکان تەواو کراون و ماوە راپرسی بکرێ و خەڵک یەکلای بکاتەوە، ئەوەی بە ناوی سازانی نیشتیمانیەوە داوا دەکرێ ( ئەوە لە راستیدا سازانی سیاسییە – مەسرور بارزانی). بۆیە بە لێکدانەوەی ئەوان کەس بۆی نیە لە جیاتی خەڵک کە ئێستا هاتۆتە سەر راپرسی کردن سازان بکات و رێ لە خەڵک بگرێ مافی خۆی پراکتیزە بکا. هەمان وەڵامیشیان بۆ ئەو سەرنجانە هەیە کە لەسەر شیوازی هەڵبژاردنی سەرۆکی هەرێم و دەسەڵاتەکانی دەیخەنە روو.

ئێستا کە بەرەکە بە تەواوی روونە و هەردوولاش بەرگری لە ئەرگومێنتەکانی خۆیان دەکەن، دەسەڵاتی رێکخستنی راپرسی لەسەر دەستوور لە دەست دەسەڵاتی جێبەجێ کردنە. با سەرۆکی هەرێم ناوی خوای لێ بهێنێ و کۆمیسیۆن رابسپێرێ کە ئامادەکاری بۆ ریفراندۆم بکەن و هەر بەرەو با ئەرگومێنتەکانی خۆی بخاتە بازاڕەوە و خەڵک دواجار بڕیار بدات کە ئەو دەستوورەی قەبوڵە یان نا. ئەگەر نیوە زیاتری دەنگەکانی هێنا ئەوە دەبێ هەموولایەک رێز لەو پرەنسیپە بگرن کە بۆ پەسندکردنی دەستوور لە راپرسی بە قانوون دانراوە، ئەگەر خەڵکیش لە راپرسی دەستوورەکەی رەت کردەوە بێ کێشە پڕۆژەکە دەگەڕێتەوە پارلەمان بۆ هەموار کردن.

پێناچێ چیتر ئەو دوو بەرەییە لەسەر تەلەفزیۆن و رۆژنامە و فەیس بووک بگەنە شێوازێک کە هەروو لا رازی بکا، فەرموون با دەنگی خەڵک تاقی بکەینەوە و کەس خۆی بە خاوەنی شەقام نەزانێ. فەرموون بۆ راپرسی.

بۆ کێی دەکەی کاکی گەنج

هێمن میرانی

بەڕێز وتەبێژی ئەنجومەنی سەرکردایەتی  پارتی لە سلێمانی گۆمەکەی شلەقاند و پەیجەکانی پارتی و یەکێتی لە فەیس بووک بە شوێنی تێکدانی سایکۆلۆجیای خەڵک لە لایەن کەسانی بێ ئیشەوە شوبهاند. لە راستیدا:

١- بەشێکی زۆری ئەو پەیجانەی فەیس بووک بەوانەی ئەو بەڕێزە ناوی بردن و چەندانی دیکەش کە وەکو بڵندگۆی ئۆپۆزیسیۆن خۆیان نمایش دەکەن، کاریگەری زۆر خراپیان لەسەر میزاج و سایکۆلۆجیای خەڵک هەیە، رقی خەڵک بەرامبەر بە دەسەڵات، حزبەکان و بەرپرسەکان تا دێ ئەستوور دەکەن، بە جۆرێک کوردستانی نێو فەیس بووک بۆ دوو زۆنی تەواو دژ بە دابەش بووە.

٢. ئەو گەرموگوڕیەی پارتی و یەکێتی کە ئەو بەڕێزە باسی دەکا ئەو کاتە راست بوو ئەگەر ئەوانەی ئەو پەیجانەی فەیس بووک بەڕێوە دەبەن وەکو سایتی ویکلیکس یان گروپی ئەنۆنیمەس نا دیار و نە ناسراو بوان.

 برادەر:

 ئێوە بەس ماوە لق و مەڵبەندێک بۆ فەیس بووک دابنێن! وەکو من زانیاریم هەیە لێشاوێک خەڵکتان بۆ چەواشەکاری رەوانەی ئەو فەیس بووکە کردووە، هەڵبەت مەبەستم هەمووتانە، حزبەکانی ئۆپۆزیسیۆن و دەسەڵات.

ئێوە ( پارتی و یەکێتی ) لە رێی ئەو پەیجانەوە کە بە تەواوی دیارە لە کوێوە ئاراستە دەکرێن و کێ کۆبوونەوەیان پێ دەکا و کێ موچەیان دەداتێ. ئەوانەی دیکەش کە دەیان پەیجیان بۆ پشتیوانی لە ئۆپۆزیسیۆن یان هەندێ جار تەنیا ناشرین کردنی دەسەڵات و رەمزەکانی داناوە.

برادەر:

ئێوە تەنیا کۆڵانەکانتان بەو هەموو بارەگا و سەرباز و موناسەبانە ناشرین نەکردووە، ئێوە هەموو شوێنێکتان ناشرین کردووە. شوێنێکتان نەهێشتۆتەوە مرۆڤ باسی شتێک بکات سیاسەت نەبێ. ئاخر کێ ئەم قسەیەت لێ دەکڕێ کە ئەو پەیجانە خەڵکی بێ ئیش بەڕێوەیان دەبات؟ ئەشهەدوو سایکۆلۆجیای خەڵکتان تێک داوە!

کاکی خۆم:

هێشتا ئەوانەی لە شەستەکانەوە شەڕی یەکتریان کرد تا ١٩٩٨ لە ژیاندان و لەسەر کورسین جا لە دەسەڵات بن یان لە گردەکە. پارتی بن یان یەکێتی و گۆڕان. ئەوانە چۆن وا بە سانایی پاک دەبنەوە و ئەو مێژووە پڕ لە رق و قینە لە بیر دەکەن.

عەیبە گەورەکە ئەوە نیە کە ئەوانە پاک نابنەوە و فێری سیاسەتی سەردەمی شار نابن، شەرمەکە ئەوەیە نەوەی نوێشیان تێکەڵێ ئەو شتە ناشرینانەی خۆیان کردووە و حاشاشیان لێ دەکەن.

 نەوەی دوای راپەڕین چو زانێ ئێوە جاشایەتیتان بۆ کێ کردووە؟ ئێوە بۆ ئێران چەند کورد و بۆ تورکیا چەند کورد و بۆ سەددام چەند کوردتان بە کوشت داوە و ناوتان لە هەمووشیان ناوە شەهید! ئێوە خۆتان لە کۆبوونەوە نهێنیەکانتان ئەو مێژووە ناشرینانەتان بۆ نەوەی نوێ باس دەکەن و هانیان دەدەن لە فەیس بووک سایکۆلۆجیای خەڵکی پێ تێک بدەن!

ئاخر مرۆڤ لە کاتەدا دەبێ بە وەڵآم بێ کە خەریکە نەوەی نوێ دەسوتێنن و پڕتان کردووە لە رق و کینە، وەکو پەلەمز لە کۆبوونەوەکانتان، لەسەر تەلەفزیۆن، لە وتارەکانتان پەمپیان دەدەن و پەمپیان دەدەن. دواتر دەڵێن " ئەوە خەڵکە وا دەکا، ئەگەر دادگا هەبێ ئێمە بێ تاوانترین کەسین"

برای گەنج... کاکی فەیس بووکچی:

 کە دەیان ئەکاونتت بە ناوی خوازراو داناوە بۆ پشتگیری کردن یان جنێو دان بەم و بەو، سەیر کە... سەرنج بدە، جوان حاڵی بە و بیر بکەرەوە.. ئاوا سیاسیەکان یاری بە عەقڵتان دەکەن، لە کۆبوونەوەکان هانتان دەدەن و دواتریش بە گێرە شێوێن و بێ ئیش و تێکدەر ناوتان دەبەن.

کاکی گەنج:

 وەرە هەتا دەستت دەڕوا ئەو دوو دینارە فڕێ بدە کە بەو بێ شەرمیە پێتی دەدەن، ئەو ناوبانگ و دەست لە پشت دانە درۆیینەت نەوێ.

کاکی گەنج:

 وەرە ببە کوڕی وڵاتی خۆت نەک کوڕی ئەم و ئەو، ئەوەی پێ گوتی جنێو بە فڵانە حزب و سەرکردە بدە، ئەکاونتی ساختە دروست بکە، لێی قەبوڵ مەکە و بڕۆ ناو چاوی.

وەرە کاکی گەنج ئێمە هەموو شتمان بە رق و کینە دۆڕاند، ئەو سیاسیە بیر تەسک و درۆزنانە بەرەو هەڵدێرت دەبەن، خۆت لەو کۆت و بەندانە رزگار بکە و ئەکاونت و پەیجە جنێو فرۆشەکەت داخە. بۆ کێی دەکەی؟تۆ جنێو دەدەی و ئەوان دەیخۆن ( یان روونتر بڵێم دەیدزن). بۆ کێی دەکەی کاکی گەنج...

www.facebook.com/hemn2011

با هەڵوێست لەسەر تەقە کردن وەربگرین

هێمن میرانی

چونکە حکومەت لە وڵآتی ئێمە سیاسەتی رۆژ دەکا و زۆر زوو بەڵێنەکانی خۆی لە بیر دەچێتەوە، ئەولەویەتی نیە، کارێک دەست پێ دەکا و بە نیوەچڵی بەجێی دەهێڵێ، هەمیشە ئێمە دەبێ دەستمان لەسەر دڵمان بێ و چاوەڕێی شتی ناخۆش بکەین.
لە دوای راگەیاندنی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی ٢٠٠٩ دیسان لایەنگرانی پارتی و یەکێتی دەستیان بە تەقەکردن کرد. ئەو کات وتارێکی زۆر توندم نوسی و رۆژنامەی ئاسۆ لە بەشی خوارەوەی لاپەڕەکانی رۆژنامەکە بڵاویان کردەوە.ماڵیان ئاوا چاک بوو هەر بڵاویان کردەوە!
لەوێش داوام کرد کە ئەو بابەتە دەبێ هەر ئێستا هەڵوەستەی لەسەر بکرێ بۆ ئەوەی سنوورێک بۆ ئەو بەرەڵڵایە دابندرێ. کەس نەیکردە خەم، ئەوە دیسان دەیان کەس بریندار بوون، هەزاران گوللەی وێڵ نرانە ئاسمان و کەوتنەوە ماڵی خەڵک و شەقامەکان.
ئەوە خەتای کێیە؟
کە خەڵك هەمووی چەکدارە و ئەو بابەتە سنووردار نەکراوە خەتای حکومەت و پارتی و یەکێتیە، چونکە ئەوە بەشێکی چەکداری لایەنگری ئەو دوو حزبەن رێز بۆ قانون و ژیانی خەڵک دانانێن، ئەوە حکومەتی هەرێمە کە ئەو دوو حزبە پێکهێنەرینە دۆش داماوە و باکی بە ژیانی خەڵک نیە.
چی بکەین؟
ئەگەر من ئێستا لە کوردستان بوام و لەو رێکخراوانە کارم کردبوایە، دەیان هەزار واژووم کۆ دەکردەوە و پارلەمانم ناچار دەکرد قانونێکی توند و تایبەت بە بواری چەکداری و تەقەی خۆشی دەربکا. ئەگەر من لە ناو پارتی و یەکێتی ئەندام بوام، بە حزبەکەی خۆمم دەگوت لە کادر و چەکدارەکانی خۆتەوە دەست پێ بکە. ئەو فەوزایە لە گەڵ قسە زلەکانی سەر تەلەفزیۆنەکانتان وێک نایەتەوە!!

دەبێ پارلەمان قانونێکی تایبەت دەربکا و حکومەت بە جددی بەتەنگ ئەو بابەتەوە بێ و ئەوەی چەکی بێ مۆڵەتی هەبێ دەبێ لێی وەربگیرێتەوە و هەر کەسێک تەقەی خۆشی بکا بە بڕێکی ماددی زۆر سزا و ماوەیەکیش بەند بکرێ.
باشە چ پێویست دەکا هەموو خەڵک چەکی هەبێ؟ ئەی ئەوە نیە رۆژ و شەو نازی ئەمن و ئاسایش و بەرقەراری بەسەر خەڵك دەکەن! ئەی ئەگەر هەموومان ژیان و سامان و سەرمان پارێزراوە بۆ بە قانوون چاومان دەرناهێنن و ئەو چەکە پیسانەمان لێ وەرناگرنەوە!
باشە تا کەی باکتان بە ژیانی خەڵك نیە؟ تا کەی بریندار و کوشتنی خەڵك بە کەم دەزانن؟ ئاخر ئەوە ٢٠١٣ یە، تا کەی؟
ئەو کەسانەی هێندە نا بەرپرس و بچوکن و بە تەقە و باراندنی گوللەی وێڵ خۆشی دەردەبڕن، شایەنی بەزەیی و رێز نین، دەبێ قانونێکی توند هەبێ چاویان دەربکا و بیانکاتە پەند.
رێزدارینە پارلەمانتاران و حکومەتە ساواکەمان:
تکایە ئەو بابەتە بە گرنگەوە وەر بگرن، ئەگەر ئەمشەو یەکێک لەو بریندارانە گیان لە دەست بدات، ناوی لێ بنێین شەهیدی چی؟ تکایە باکتان بە ژیانی خەڵک هەبێ و سنوورێک بۆ ئەو شەقاوانە دابنێن.

سەردانی پەیجەکەی بکەن: www.facebook.com/hemn2011

دیمانەی رادیۆی کوردی دەنگی ئەمریکا لە گەڵ هێمن میرانی دەربارەی بارودۆخی عێراق

بڵاوکراوەتەوە لە
http://www.dengiamerika.com/content/article/1650516.html

سەرۆک لە وتارەکەیدا چی پێمان گوت!

هێمن میرانی

بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ وتارێکی بڵآو کردەوە کە پەیوەستە بە سەرۆکایەتی و کۆمەڵێک بابەتی پەیوەنددار بەم پرسە. وتارەکە لە هەندێ بڕگەیدا زۆر دیبلۆماسیانە نوسراوە و قسە و رای جیاواز هەڵدەگرێ. وەکو کەسێک کە ئەو پرسانەی لە وتارەکە هێمایان بۆ کراوە لە لام بایەخمەندە و پێشتریش لێرە سەرنجەکانی خۆم دەربارە گوتوون، بە پێویستی دەزانم هەندێ خاڵ دەربارەی ئەو وتارەکە و لێکەوتەکانی بنووسم.

یەکەم: هاتنە سەر خەتی جەنابی سەرۆک لەسەر ئەو بابەتە مانا و گرنگی خۆی هەیە، چونکە هەموو خەڵک قسەی لەسەر بابەتێک دەکرد کە پەیوەندی بە سەرۆکەوە هەیە تەنیا سەرۆک نەبێ. لەم سۆنگەیەوە ئەم وتارە لایەنی کەم ئەگەر بە لیڵیش بێ دەتوانرێ هەندێ سەرە داو لە تێگەیشتنی سەرۆک بزانرێ.

دووەم: هەرچەندە سەرۆک ئاماژە بەوە دەکا کە ئەو هەر خۆی بە پێشمەرگە دەزانێ و پۆست بە لایەوە گرنگ نیە، هیچ ئاماژەیەکی روون بە خۆ کاندید نەکردنەوەی نیە. بە پێچەوانەوە زۆر جەخت کردنەوە لەسەر گەڕانەوە بۆ رای خەڵک بە تایبەت لە پرسی هەڵبژاردنی سەرۆک بە راستەوخۆ و پشتگیری کردن لە رەشنووسی دەستوور دەکرێ ئاماژەیەکی پێچەوانە بێ.

سێیەم: سەرۆک باس لەوە دەکا کە نە داوای هەمواری قانونی سەرۆکایەتی نە درێژ کردنەوەی ماوەی سەرۆکایەتی و نە دۆزینەوەی رێگا بۆ خۆکاندید کردنەوەی کردووە، ئەوەش بەو هۆیەی کە پۆست ئامانج نیە لە لای. لەم خاڵە دەکرێ وا بخوێندرێتەوە کە ئەوە م.س ی پارتی و یەکێتین مشووری دۆزینەوەی رێگەیەکن بۆ خۆ کاندیدکردنەوەی سەرۆک، دەنا سەرۆک ئەوەی لە لایەوە گرنگە نیە. بە تایبەت کە دواتر باس لەوە دەکا خەباتی خۆی و خانەوادەکەی بۆ پۆست لەکەدار ناکا کە ئەمە ئاماژەیەکی گرنگە.

‌چوارەم: بارزانی بەرگری لە رەشنووسی دەستور دەکا و ئاماژە بۆ ئامادەیی دەکا بۆ راپرسی کردن " ئێستا مافی خەڵكە، كە دەبێت بڕیار بدەن ڕەشنووسی دەستوورەكەیان لا پەسندە یان نا". ئایا ئەوە ئاماژەیە بۆ ئەگەری راپرسی کردن لەسەر دەستوور بەر لە هەڵبژاردنەکانی ئەیلول؟ بە بڕوای من تاکە رێگا ( کە من بە باشترینی نێو خراپەکانی دەزانم) بۆ خۆ کاندید کردنەوەی بەڕێز بارزانی بە رێگەی قانونی لە دۆخی ئێستادا راپرسی کردن و تێپەڕبوونی رەشنووسی دەستوورە بەر لە هەڵبژاردنەکان. لەو ئەگەرەدا بەڕێز بارزانی مافی خۆ کاندیدکردن بۆ دوو خولی دیکە بە دەست دەهێنێ. ئایا ئەوە دوا هەوڵی پارتی و یەکێتی دەبێ بۆ ئەو مەبەستە؟ ئەمە لە رۆژانی داهاتوو روون دەبێتەوە. دەبێ ئەوە بگوترێ کە رەشنووسی دەستوور تەنیا ماوە راپرسی لەسەر بکرێ پاش ئەوەی خولی رابردووی پارلەمان پەسندی کرد. لە رووە تەکنیکی و قانونیەکە تەنیا ماوە راپرسی لەسەر بکرێ و ئەگەر زۆرینەی سادەی دەنگدەران دەنگی بەڵێی بۆ بدەن دەچێتە بواری جێبەجێ کردنەوە. بەڵام دۆخی سیاسی ناوخۆیی کوردستان دەخاتە قۆناغێکی تازەو پەیوەندیەکانی نێوان هێزەکانی دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن دەگەڕێنێتەوە بازنەی یەکەم.

پێنجەم: بارزانی لە چەندین شوێندا بەرگری لە سیستمی سەرۆکایەتی و پرۆژە دەستوورەکە دەکا لە رێی هەڵوەستە کردن لەسەر پێویستی گەڕانەوە و رێزگرتن لە رای خەڵک. ئەمە بە لای من دیسان ئاماژەن بۆ ئەگەرەکانی راپرسی کردن لەسەر دەستوور بەر لە هەڵبژاردنەکان.

شەشەم: ئەگەر هەر بڕیار بێ دەرفەتی قانونی بۆ بەڕێز بارزانی بڕەخسێندرێ کە خۆی کاندید بکاتەوە و پارتی و یەکێتی سوور بن لەسەر ئەم بابەتە، بە بڕوای من دوا جار پەنا دەبەن بۆ ریفراندۆم کردن لەسەر دەستوور. ئەمە لە رووی تەکنیکیەوە لە هەموارکردنی قانوونی سەرۆکایەتی زەحمەتترە و مەترسیدارتریشە، هەروەها دەرفەتی سەرکەوتنیشی تەنگترە. چونکە ئاسانترە لە ناو پارلەمان بە زۆرینە قانونی سەرۆکایەتی هەموار بکەی  لەوەی دڵنیا بی کە دەتوانی نیوەی دەنگدەری کوردستان رازی بکەی رەشنووسی دەستوور پەسند بکەن. بەڵام ئایا ئەگەر هەوڵی هەمواری قانونی سەرۆکایەتی بدەن چۆن چۆنی هەمواری دەکەن؟ ئایا تێرمی سەرۆکایەتی دەکەنە سێ جار؟ ئەوە زۆر زەحمەتە و زۆر شاز و ناشرینە و بێ وێنە دەبێ لە دونیا. بۆیە ئەگەر دەستوور لە ریفراندۆم دەرچوو ئەوە بێ کێشە دوو خولی رابردوو حساب نابن.

حەوتەم: ئەگەر دەستوور بخرێتە ریفراندۆمەوە و حساب بۆ سەرنجەکانی ئۆپۆزیسیۆن و ئەو رێکەوتنانە نەکرێ کە بڕیار بووە پرسە نیشتیمانیەکان بە کۆدەنگی بێ، دۆخی ناوخۆیی کوردستان بەرەو کوێ دەڕوات؟ ئەمە پرسیارێکی جدییە و دەبێ حسابی خۆی بۆ بکرێ.

بە کورتی...

 سەرۆک لەم وتارەدا لە لایەک پێمانی گوت کە لە لای گرنگ نیە لە پۆستەکەی بێ یان نا، ئەو پێشمەرگە و خزمەتکاری وڵاتی خۆیەتی، ئەو هەوڵانەی هەردوو مەکتەب سیاسی دەیدەن ئەو لە دواوەی نیە..

 لە لایەکی دیکە لە رێی جەخت کردنەوە لە گەڕانەوە بۆ رای خەڵک و تۆمەتبارکردنی ئەوانەی نەیاری راپرسی کردنن لەسەر دەستوور بە ناڕاستەوخۆ بە " هەندێ هەوڵ بۆ بەلاڕێدابردنی ڕای گشتی هەیە" و "ئاگادار بن هەوڵێك هەیە بۆ وەستاندنی ڕەوتی پێشكەوتنی دۆزەكەمان، هەوڵێك هەیە بۆ وەدینەهاتنی ئەو دەسكەوتە گەورەیەی، كە هەموومان ئاواتمانە، هەوڵ لە دژی دەنگ و ئیرادەی خەڵك هەیە، لەم كەشە سیاسییەی ناوچەكەشدا كەسانێك خواستە یا خود نەخواستە یارمەتیدەری ئەو هەوڵانەن"، ئەم ئاراستەی دووەم بە لای من ئاماژەن بۆ ئەگەری ریفراندۆم کردن لەسەر دەستوور کە دەبێتە رەخساندنی دوو دەرفەتی دیکەی خاوێن بۆ خۆ کاندیدکردنەوەی بەڕێز مەسعود بارزانی.

پێشبینی دەکەم لە چەند رۆژی نزیکی داهاتوودا ئەو دیوانەی وتارەکە زیاتر روون دەبنەوە...

پەیجی هێمن میرانی

www.facebook.com/hemn2011